کومیتاس وارداپت روحانی، نظریه پرداز موسیقی، موسیقی دان، رهبر ارکستر، نوازنده، استاد علوم تربیتی و غیره ویژگی‌هایی که می توان با آنان یکی از بزرگان فرهنگ ارمنی، کومیتاس را ترسیم کرد. اگر یک نام موسیقی ارمنی باشد آن نام بی تردید، کومیتاس است. در کودکی محرومیت از پدر و مادر، بی خانمانی و زندگی در یتیم خانه را تجربه کرد. در سال ۱۹۱۵ میلادی در اوج شهرت و خلاقیت هنری توسط امپراتوری عثمانی دستگیر و تبعید شد، از نسل‌کشی ارامنه نجات یافت، ولی دیگر هرگز نتوانست به زندگی عادی باز گردد و باقی‌مانده عمرش را در آسایشگاه روانی سپری کرد.نام واقعی او سوقومون گئورگی سوقومونیان (به ارمنی: Սողոմոն Գևորգի Սողոմոնյան) بود. کومیتاس نامی‌بود که در کلیسا به او دادند. در ۲۶ سپتامبر یا ۸ اکتبر سال ۱۸۶۹ میلادی در شهر کوتاهیا نزدیک استانبول به دنیا آمد. یکسال داشت که مادرش را از دست داد و در یازده سالگی پدرش را، او را به یتیم خانه سپردند، صدای خوشی داشت و در یتیم خانه بچه‌ها را سر گرم می‌کرد. به سبب صدای خوش وارد کلیسا شد و به واسطه‌استاد موسیقی اش پس از مدتی او را به برلین فرستادند. در دانشگاه سلطنتی فریدریش ویلهلم مورنائو تحصیل موسیقی پرداخت، غیر از رشته موسیقی به مطالعه روانشناسی و فلسفه نیز همت گمارد. سرانجام در سال ۱۸۹۹ به واغارشاپات اجمیازین مقر کلیسای ارمنی در ارمنستان بازگشت. کومیتاس را بیش از همه به عنوان کسی که موسیقی مردم مناطق روستایی ارمنستان را گردآوری کرده و از نابودی نجات داده است می‌شناسند، او شعر و موسیقی بیش از ۴۰۰۰ ترانه را جمع آوری کرد، که بخشی از آن منتشر شده‌است. کومیتاس در سالهای ۱۹۰۰ میلادی مدتی طولانی در اروپا اقامت گزید. کنسرتهای بی شماری در شهرای مختلف اروپا مخصوصا" در برلین و پاریس اجرا کرد. که همواره با استقبال تماشگران و تحسین موسیقی دانان رو به رو می‌شد. علاوه بر این در مراکز فرهنگی شهرهایی چون تفلیس،باکو، و قاهره نیز کنسرتهایی داشت. انعکاس اخبار ارزیابی هنرمندان و موسیقی دانان در آن زمان حاکی از موفقیت توصیف ناپذیر کومیتاس در عرصه جهانی است. کومیتاس از سال ۱۹۱۱ در استانبول مستقر گشت. او در میان روشنفکران و هنرمندان ترک نیز شناخته شده و محبوب بود.تبعید کومیتاس نیز جزئی از برنامه نابودی بیش از ۲۰۰ تن از روشنفکران و نویسندگان ارمنی استانبول بود. کومیتاس شاهد مرگ، نابودی و کشتار دوستان و مردمش شد. هر چند از این کشتار سبعانه جان سالم به در برد اما جراحات روحی عمیق این فاجعه هولناک هرگز التیام نیافت، و به تبع آن سلامتی روانی اش را از دست داد. وی باقی‌مانده عمر خود را تا زمان مرگش یعنی سال ۱۹۳۵ در آسایشگاه روانی در پاریس سپری کرد. در سال ۱۹۳۶ پیکر کومیتاس به ایروان منتقل و در کنار مزار بزرگان فرهنگ ارمنی به خاک سپرده شد. رسالت والای کومیتاس این بود که به جهان و جهانیان نشان دهد که ارمنیان دارای فرهنگ و هویت خاص و ویژه خود هستند و در این بین موسیقی ارمنی دارای ریشه‌های اصیل ارمنی نشات گرفته از سرزمین ارمنستان است. رسالتی که کومیتاس توانست آن را نیک به انجام رساند.
