sting
معـاون ارشـد انجمـن
- تاریخ ثبتنام
- Jun 26, 2013
- ارسالیها
- 27,708
- پسندها
- 5,661
- امتیازها
- 113
- محل سکونت
- تهـــــــــــران
- وب سایت
- www.biya2forum.com
- تخصص
- کیسه بوکس
- دل نوشته
- اگه تو زندگی یکی از سیم های سازت پاره شد... آهنگ زندگیتو رو جوری ادامه بده هیچکس نفهمه به تو چی گذشت ، حتی اونیکه سیم رو پاره کرد!
- بهترین اخلاقم
- نــــدارم
اعتبار :
مقدمه
خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور است. امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه انسان و حتی برای حیات او به شمار میرود. در مناطقی که فرسایش کنترل نمیشود، خاک ها به تدریج فرسایش یافته، حاصلخیزی خود را از دست می دهند.
فرسایش نه تنها سبب فقیر شدن خاک و متروک شدن مزارع می گردد و از این راه خسارات زیاد و جبران ناپذیری را به جا می گذارد، بلکه با رسوب مواد در آبراهه ها، مخازن سدها، بنادر و کاهش ظرفیت آبگیری آنها نیز زیانهای فراوانی را سبب میگردد. بنابر این نباید مساله حفاظت و حراست خاک را کوچک و کم اهمیت شمرد.
اگر استفاده خاک بر اساس شناسایی استعداد و قدرت تولیدی آن ومبتنی بر رعایت اصول صحیح و علمی باشد، خاک از بین نمی رود. فقط در سایه حمایت پوشش نباتی(درختان یا سایر گیاهان) بوده که فرسایش خاک بسیار کند شده و تعادلی در تشکیل و فرسایش خاک ایجاد گردیده است.
این تعادل مساعد که تحت تاثیرشرایط طبیعی حکمروا شده بود،از زمانی که بشر زمین را به منظور تهیه محصول وبدست آوردن غذا و دیگر مایحتاج خود، موردکشت و زرع قرار داد تا از آن به عنوان مرتع استفاده کرد، بر هم خورد و زمین ها در معرض فرسایش شدید و وسیع قرار گرفت .
بنابراین فرسایش قبل از آنکه مورد بهره برداری انسان قرارگیرد نیز اتفاق میافتاده(فرسایش طبیعی) ولی از وقتیکه انسان در آن به کشت و زرع پرداخت باعث فرسایش بیش از حد(فرسایش سریع وشدید) خاک شده است.
ایران در زمره مناطقی به حساب می آید که با مسئله فرسایش خاک درگیر است. روند فرسایش خاک نسبت به سالهای گذشته بیشتر شده که بی شک معلول عومل داخلی و خارجی گوناگون می باشد که در ایم مقال به طور مختصر بررسی می شود.
خاك
فرسایش و مراحل مختلف آن:
فرسایش چه توسط باد صورت گیرد چه توسط آب، خواه عادی باشد خواه سریع، دارای سه مرحله است: مرحله کنده شدن خاک، مرحله انتقال خاک و مرحله انباشته شدن و تجمع خاک.
4-1- مرحله کنده شدن خاک از جای خود
در این مرحله، ابتدا خاکدانهها بر اثر از بین رفتن هوموس و کلوئیدهای خاک، چسبندگی خود را از دست میدهند و از هم میپاشند. در نتیجه خاک آماده فرسایش میشود. در چنین وضعی، خاک سطحالارض که حاصلخیزترین قسمت خاک است، به طور ناگهانی یا بتدریج بوسیله آب یا باد از جای خود کنده میشود.
4-2- مرحله حمل یا انتقال خاک بوسیله آب یا باد
چون ذرات خاک چسبندگی خود را از دست دادهاند، نمیتوانند در مقابل جریانهای شدید آبها یا بادهای تند مقاومت کنند، در نتیجه از جای خود کنده میشوند و به نقطه دیگر منتقل میگردند.
در مورد فرسایش آبی معمولا مواد از منطقه مرتفعتر به محل پستتر منتقل میگردند. مسافتی را که آب یا باد مواد را با خود میبرد به عوامل مختلفی بستگی دارد، از آن جمله میتوان در مورد آب، شدت آب، شیب زمین، ریز و درشتی آبرفتها( شن، رس و غیره)، و در مورد فرسایش بادی شدت باد، قطر بادرفتها و همچنین مسطح و وسیع بودن جلگهها و دشتها را نام برد.
4-3- مرحله تجمع و انباشته شدن مواد
بادرفتها (موادی که توسط باد حمل میگردند) هر جا به مانعی (گیاه، دیوار، سنگ و غیره) برخورد کند فورا بر روی زمین میافتد و درآنجا رویهم انباشته میشوند. این مواد در شرایط فوقالعاده تشکیل تپههای بزرگ و حتی تودههای عظیم شنی یا ماسهای شبیه کوه را میدهد.
آبرفتها بتدریج که از شدت جریان آب و شیب زمین کاسته میشود از حرکت بازمیماند و در سطح زمین رسوب میکند (ابتدا ذرات درشتتر و بعد ذرات ریزتر). در بعضی موارد تجمع مواد آبرفتی بقدری زیاد است که یک طبقه رسوبی قابل توجهی را تشکیل میدهد.
خاک یکی از مهمترین منابع طبیعی هر کشور است. امروزه فرسایش خاک به عنوان خطری برای رفاه انسان و حتی برای حیات او به شمار میرود. در مناطقی که فرسایش کنترل نمیشود، خاک ها به تدریج فرسایش یافته، حاصلخیزی خود را از دست می دهند.
فرسایش نه تنها سبب فقیر شدن خاک و متروک شدن مزارع می گردد و از این راه خسارات زیاد و جبران ناپذیری را به جا می گذارد، بلکه با رسوب مواد در آبراهه ها، مخازن سدها، بنادر و کاهش ظرفیت آبگیری آنها نیز زیانهای فراوانی را سبب میگردد. بنابر این نباید مساله حفاظت و حراست خاک را کوچک و کم اهمیت شمرد.
اگر استفاده خاک بر اساس شناسایی استعداد و قدرت تولیدی آن ومبتنی بر رعایت اصول صحیح و علمی باشد، خاک از بین نمی رود. فقط در سایه حمایت پوشش نباتی(درختان یا سایر گیاهان) بوده که فرسایش خاک بسیار کند شده و تعادلی در تشکیل و فرسایش خاک ایجاد گردیده است.
این تعادل مساعد که تحت تاثیرشرایط طبیعی حکمروا شده بود،از زمانی که بشر زمین را به منظور تهیه محصول وبدست آوردن غذا و دیگر مایحتاج خود، موردکشت و زرع قرار داد تا از آن به عنوان مرتع استفاده کرد، بر هم خورد و زمین ها در معرض فرسایش شدید و وسیع قرار گرفت .
بنابراین فرسایش قبل از آنکه مورد بهره برداری انسان قرارگیرد نیز اتفاق میافتاده(فرسایش طبیعی) ولی از وقتیکه انسان در آن به کشت و زرع پرداخت باعث فرسایش بیش از حد(فرسایش سریع وشدید) خاک شده است.
ایران در زمره مناطقی به حساب می آید که با مسئله فرسایش خاک درگیر است. روند فرسایش خاک نسبت به سالهای گذشته بیشتر شده که بی شک معلول عومل داخلی و خارجی گوناگون می باشد که در ایم مقال به طور مختصر بررسی می شود.
خاک چیست؟
خاك
يكي
از
اصلي
ترين
منابع
طبيعي
است
آه
رشد
گياهان
را
تضمين
و
بيش
از
٩٧
درصد نيازهاي
غذايي
جهان
را
برآورده
م
يآند. لايه
بالايي
خاك
در
عمق
٨
٦
سانتيمتري
نهاده اصلي
فعاليت
هاي
زراعي
است . تقاضاي
فزاينده
براي
غذا
و
بيوماس،
آميابي
خاك
زراعي را
به
دنبال
دارد. در
چند
دهه
گذشته
اين
منبع
طبيعي
با
ارز
ش
در
اثر
عوامل
انساني(جنگل زدايي،
چرای
بيش
از
حد
وسوء
مديريت
اراضي و عوامل
طبيعي، فرسايش
آبي
وبادی
تخليه شده
و
ارزش
آن
آاهش
يافته
است .فرسایش و مراحل مختلف آن:
فرسایش چه توسط باد صورت گیرد چه توسط آب، خواه عادی باشد خواه سریع، دارای سه مرحله است: مرحله کنده شدن خاک، مرحله انتقال خاک و مرحله انباشته شدن و تجمع خاک.
4-1- مرحله کنده شدن خاک از جای خود
در این مرحله، ابتدا خاکدانهها بر اثر از بین رفتن هوموس و کلوئیدهای خاک، چسبندگی خود را از دست میدهند و از هم میپاشند. در نتیجه خاک آماده فرسایش میشود. در چنین وضعی، خاک سطحالارض که حاصلخیزترین قسمت خاک است، به طور ناگهانی یا بتدریج بوسیله آب یا باد از جای خود کنده میشود.
4-2- مرحله حمل یا انتقال خاک بوسیله آب یا باد
چون ذرات خاک چسبندگی خود را از دست دادهاند، نمیتوانند در مقابل جریانهای شدید آبها یا بادهای تند مقاومت کنند، در نتیجه از جای خود کنده میشوند و به نقطه دیگر منتقل میگردند.
در مورد فرسایش آبی معمولا مواد از منطقه مرتفعتر به محل پستتر منتقل میگردند. مسافتی را که آب یا باد مواد را با خود میبرد به عوامل مختلفی بستگی دارد، از آن جمله میتوان در مورد آب، شدت آب، شیب زمین، ریز و درشتی آبرفتها( شن، رس و غیره)، و در مورد فرسایش بادی شدت باد، قطر بادرفتها و همچنین مسطح و وسیع بودن جلگهها و دشتها را نام برد.
4-3- مرحله تجمع و انباشته شدن مواد
بادرفتها (موادی که توسط باد حمل میگردند) هر جا به مانعی (گیاه، دیوار، سنگ و غیره) برخورد کند فورا بر روی زمین میافتد و درآنجا رویهم انباشته میشوند. این مواد در شرایط فوقالعاده تشکیل تپههای بزرگ و حتی تودههای عظیم شنی یا ماسهای شبیه کوه را میدهد.
آبرفتها بتدریج که از شدت جریان آب و شیب زمین کاسته میشود از حرکت بازمیماند و در سطح زمین رسوب میکند (ابتدا ذرات درشتتر و بعد ذرات ریزتر). در بعضی موارد تجمع مواد آبرفتی بقدری زیاد است که یک طبقه رسوبی قابل توجهی را تشکیل میدهد.