مروارید کویر ایران در کـاشـان

[Amirhoo3in]

[h=1]

[/h]

---

شهر تاریخی کاشان با قدمتی زیاد همچون نگینی پُر بها در میان کویر و دامنه*های زاگرس همچنان پایدار و استوار خودنمایی می*کند.

---

کاشان، شهر زیبای کویری و سنت*های اصیل را مروارید کویر نیز می*خوانند چرا که نشان از اصالت و تاریخ شکوهمندش، پیوندی عمیق با تمدن هفت هزار ساله سیلک دارد.
[h=2]باغ* و كاخ* تاریخی* فین*، كاشان
[/h] این* باغ* در جنوب* شهر كاشان و در مجاورت* روستای* فین قرار دارد. این* بنا روی*بناهایی* از عهد آل* بویه* ساخته* شده* است*. فضای* عمومی* آن* از لحاظ* باغ* آرایی* و نحوه* آبرسانی* اهمیت* ویژه*ای*دارد. باغ* فین* به* علت* قتل* امیركبیر در حمام* كوچك* آن* شهرت ملی* یافته* است*. این* باغ* از آثاردوره* صفویه* است* و بواسطه* آب* چشمه* سلیمانیه*، صدها سال* است* كه* پابرجا مانده* است*. هم* اكنون* آب* فین* به*حوض* «لثه*گاه*» می*ریزد و پس* از عبور از آبگیرها و جدول*های* زیبای* باغ* فین*، باغات* و كشتزارهای* حومه* فین* را آبیاری* می*كند.

بناهای* این* باغ* عبارتند از: سردر ورودی*، برج* و بارو، شتر گلوی* صفوی*، شتر گلوی* فتحعلی* شاه*، اتاق* شاه*نشین*، موزه* غرب* باغ*، حمام* كوچك* و بزرگ* و كتابخانه* شرق* باغ*. بنای* سرپوشیده* شتر گلوی* شاه* عباسی* كه* در دو طبقه* ساخته* شده* در وسط* باغ* و در مقابل* سردر بزرگ* واقع* شده* است*.

[h=2]شهر زیر زمینی نوش آباد کاشان[/h] آنچه به عنوان شهرهای زیر زمینی در جهان معروف هستند در واقع ساختارهای متراکم و پیچیده و گسترده ای چون دالان های باریک تو در تو و اتاق هایی با ابعاد کوچک است. در بعضی از این شهرها علاوه بر موارد فوق معبد و محل تدفین در دل زمین ایجاد شده است. شهرهای زیر زمینی که جنبه پناهگاهی دارند به دو شکل ایجاد شده اند یا در بیرون از شهرها و در دل تپه های طبیعی یا در زیر شهرهای مسکونی تا عمق حتی 50 متری از سطح زمین ایجاد شده اند.

شهر زیر زمینی نوش آباد شهری سه طبقه است که طبقه ی اول آن در عمق سه متری و طبقه سوم آن در عمق 16 متری از سطح زمین ساخته شده است. تمام فضاهای آن به وسیله حفاری ظریف و دقیق در زیر زمین ایجاد شده و شامل دالان هایی با ارتفاع 180 و در برخی نقاط 90 سانتی متر با عرض های متفاوت که در دو طرف آنها اتاق هایی با ابعاد مختلف ایجاد شده است که انتهای راهروها با چاکهایی به طبقه راهرو بعدی منتقل می شود. این شهر زیرزمینی در محل به «اویی» معروف است. اویی همان آهای در لهجه کاشانی است. هنگام کندن شهر زیر زمینی وقتی سطلی را پر از خاک می شده مقنی می گفته « اوی» و از آنجا که مسیر طولانی بوده شاگرد به محض شنیدن اوی سطل خاک را بالا می کشیده است که این وجه تسمیه توسط کارشناسان تاریخ و مردم شناسان مطالعه و تدوین شده است.
طبقات این شهر به وسیله ی کانال های عمودی و افقی به هم مرتبط می شوند و در کنار این کانال ها ( عمودی ) سنگ های بزرگ شبیه سنگ آسیاب وجود دارد که به هنگام پناه بردن به طبقات پایین تر دهانه این کانال یا چاه ها با این سنگ بسته می شد.

در زبان محلی به ابیانه ویونا (Viuna) می*گویند. وی (Vi) به معنای بید و ویانه (Viyane) به معنای بیدستان است. ابیانه در گذشته بیدستان بوده است. در طول زمان ویونا به اویانه و سپس به ابیانه دگرگون شده است​

[h=2]آرامگاه* محتشم* كاشانی*، كاشان[/h] كمال* الدین* سید علی* بن* خواجه* میر احمد كاشانی* متخلص* به* محتشم*، از شاعران* اوایل* عهد صفوی* است*. آرامگاه* وی* در كوی* محتشم* كاشان واقع* شده* است*. گنبد بقعه* كوچك* وی*كاشی*كاری* شده* و سقف* بقعه* نیز با نقاشی*های* زیبایی* تزئین* شده* است*. بر دیوارهای* چهار جانب* بقعه*، هفت* بندمراثی* محتشم* به* خط* نستعلیق* سفید بر زمینه*ای* سرمه*ای* نوشته* و نقاشی* شده* است*.

[h=2]روستای ابیانه[/h] روستای ابیانه در 40 کیلومتری شمال*غربی نطنز در استان اصفهان در دامنه کوه کرکس قرار دارد. در زبان محلی به ابیانه ویونا (Viuna) می*گویند. وی (Vi) به معنای بید و ویانه (Viyane) به معنای بیدستان است. ابیانه در گذشته بیدستان بوده است. در طول زمان ویونا به اویانه و سپس به ابیانه دگرگون شده است.
این روستا را به اعتبار آثار و بناهای تاریخی پرتنوعش باید در زمره استثنایی*‏ترین روستاهای ایران به شمار آورد. شکوه معماری بومی و سرشار از زیبایی این روستا، آن را در شمار نمونه‏*های کم نظیر دیدنی‏های جهان درآورده است. ابیانه نقطه*‏ای خوش منظره و خوش آب و هوا و دارای موقعیت طبیعی مساعدی است.

اتاق*های ابیانه به پنجره‏های چوبی ارس مانند مجهزند و اغلب دارای ایوان ها و طارمی*های چوبی پیش آمدهمشرف بر کوچه*‏های تنگ و تاریک‏اند که خود به صورت مناظر جالبی درآمده‏اند. نمای خارجی دیوارهای خانه‏*های ابیانه با خاک سرخی که معدن آن در مجاورت روستاست پوشیده شده است.
از آنجا که در دامنه*‏های شیبدار ابیانه فضای کافی برای ساختن خانه‏*های موردنیاز وجود ندارد در این روستا چنین رسم شده است که هر خانواده انبار غار مانندی در تپه‏های یک کیلومتری روستا، در کنار جاده و نرسیده به ابیانه ایجاد نماید.
این غارها که در دل تپه‏ ها حفر شده‏اند و از بیرون تنها درهای کوتاه و محقر آن نمودار است برای نگهداری دامها و نیز آذوقه زمستانی و اشیای غیرضروری مورد استفاده قرار می‏گیرد.
[h=2]مسجد حاجتگاه
[/h] مسجد تاریخی دیگر ابیانه مسجد حاجتگاه است که به دوره صفویه تعلق دارد و در کنار صخره سنگی در جوار آسیاب در محاله بالا بنا شده است.

دری که به شبستان اصلی راه دارد تاریخ 953 هجری قمری را روی خود دارد. احتمالا مردمی که برای بیان حاجت خود در این محل معتکف می شده اند نیاز خویش را بوسیله خطاطان در قسمت بالای این بنا نوشته و در خواست حاجت می*کرده اند. در اطراف این بنا سنگ*های قبری دیده می شود که از زمان صفوی، نادری و قاجار به جای مانده است.