درد موقت دندان را جدی بگیرید

[*مینا*]

[h=2]درد موقت دندان را جدی بگیرید[/h]

درد موقت دندان را جدی بگیرید
آیا شده وقتی یک تکه شکلات خوشمزه را داخل دهان می گذارید، دندان درد، لذت شیرینی آن را از شما بگیرد؟ در این مواقع چه کار می کنید.
احتمالا با خودتان می گویید مشکل مهمی نیست؛ چراکه درد را دائماً در دندانتان حس نمی کنید و ظاهر دندانهایتان هم تغییری نکرده است، اما دندانپزشکان می گویند این رفتار بسیار اشتباه است و می تواند سلامت دندانها را به خطر بیندازد؛ به همین دلیل آنها توصیه می کنند حتی اگر هیچ مشکلی هم ندارید، در فواصل زمانی منظم به پزشکتان مراجعه کنید.
اما چرا دندانها خراب می شود؟ این پوسیدگیها را چطور باید تشخیص داد و در صورت ایجاد شدن چه باید کرد؟
دکتر محمد اثنی عشری، متخصص درمان ریشه دندان با اشاره به اهمیت محافظت از دندانها به جام جم می گوید: قسمت خارجی لثه که افراد می توانند آن را ببینند، تاج دندان نام دارد و قسمت زیرین که داخل استخوان و بافتهای نگه دارنده قرار گرفته، ریشه دندان نامیده می شود. تاج دندان از داخل به خارج شامل مغز یا پالپ دندان، عاج و مینا است و ریشه دندان نیز از سه بخش تشکیل شده؛ در قسمت خارجی ریشه بافتی به نام سمان وجود دارد، داخل سمان عاج و داخل عاج هم پالپ ریشه قرار گرفته است.
وی درباره مواردی که موجب آسیب بافت پالپ دندان می شود، توضیح می دهد:
پوسیدگی های دندان، ضربه هایی که باعث شکستگی دندان می شود و کارهای دندانپزشکی وسیع و پیشرفته از جمله عللی است که به پالپ دندان آسیب می زند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با تاکید بر این که مهمترین عامل آسیب دیدن پالپ دندان، پوسیدگی است، یادآور می شود: پس از صرف غذا، لایه ای بیرنگ و چسبنده به نام پلاک دندانی روی سطح دندانها تشکیل می شود. این پلاکها در بعضی نقاط مانند طوق دندان، سطح جونده و فاصله تماس بین دندانها بهتر و بیشتر شکل می گیرد. البته اگر به صورت منظم و حداقل دو بار در روز مسواک بزنیم، پلاکها و میکروبها از روی سطح دندان جابه جا می شود که این کار مانع اسیدی شدن بزاق دهان خواهد شد.

به گفته دکتر اثنی عشری، حدود 30 دقیقه پس از صرف هر وعده غذا، مواد قندی توسط میکروبهایی که داخل دهان به شکل اسید درآمده و حدود 20 دقیقه نیز این حالت اسیدی در دهان حفظ می شود؛ بنابراین با توجه به صرف سه وعده غذا و سه میان وعده در روز، حدود 120 دقیقه دهان انسان اسیدی است.
مسواک و نخ دندان فراموش نشود
با توجه به آنچه گفته شد، مشخص است که اگر فرد مسواک نزند و از نخ دندان استفاده نکند، شرایط بسیار بدتر خواهد شد، اما اگر شما هم جزو آن گروه هستید که فقط مسواک می زنند و استفاده از نخ دندان را چندان مهم نمی دانند،باید بدانید بسیاری از پوسیدگی ها در فاصله میان دندانها ایجاد می شود.

دکتر اثنی عشری در این مورد توضیح می دهد: در صورت استفاده نادرست از نخ دندان، پلاک میکروبی در محل تماس دندانها باقی می ماند و بتدریج با تشکیل اسید و فعالیتهای مخرب میکروبها، مینای دندان تخریب و پوسیدگی دندانی ایجاد می شود و کم کم پیشرفت می کند تا به عاج دندان برسد.

البته نباید انتظار داشت در صورت مسواک نزدن یا استفاده نکردن از نخ دندان، پوسیدگی در عرض یک یا چند روز به عمق دندان نفوذ کند. به گفته این پزشک متخصص، پیشرفت پوسیدگی به زمان نیاز دارد و بسرعت اتفاق نمی افتد.

دکتر اثنی عشری می افزاید: پوسیدگی پس از مینا به عاج دندان می رسد و در این قسمت با سرعت بیشتری گسترش مییابد و بافت را تخریب می کند؛ به طوری که در برخی مواقع ممکن است فرد حتی متوجه پوسیدگی دندانش نشود، ولی هنگام غذا خوردن ناگهان دندان بشکند؛ در واقع زمانی که پوسیدگی به عاج دندان می رسد، با فشار ناشی از جویدن غذا هم دندان می تواند بشکند.

به گفته وی، در برخی موارد گرما و سرما یا ترشی و شیرینی مواد غذایی و مایعات نیز باعث درد دندان می شود که اگر چنین علائمی وجود داشت، هرچه زودتر باید به دندانپزشک مراجعه کرد تا دندان پوسیده در مراحل اولیه درمان شود.
وقتی پوسیدگی از عاج هم می گذرد
پس از این که پوسیدگی به قسمت داخل عاج رسید، سرعت پیشرفت آن بسیار بیشتر می شود و به همین دلیل باید قبل از این مرحله برای درمان اقدام کرد.

دکتر اثنی عشری با اشاره به این که لازم است بیماران به علائم هشداردهنده مانند حساسیت به گرما و سرما دقت کنند، می افزاید: در صورت درمان نکردن بموقع، هر قدر پوسیدگی افزایش یابد، اقدامات درمانی هم باید گسترده تر شود؛ در چنین شرایطی متاسفانه میزان ماندگاری ماده پرکننده کمتر خواهد شد. بنابراین مراجعه بموقع و در مراحل اولیه نکته مهمی است که مردم نباید آن را فراموش کنند.

وی با اشاره به اهمیت سلامت ریشه دندان، با تاکید بر این که اولین اصل در معالجه این بخش، پیشگیری است، توضیح می دهد: اگر در مراحل اولیه آسیب مینا، برای درمان اقدام شود، حتی می توان بدون پرکردن و به کمک شیوه هایی مانند استفاده از دهان شویه های مناسب یا فلوراید موضعی، آن را برطرف کرد.

در پوسیدگیهای جزئی هم با پر کردن ساده دندانها، مشکل براحتی حل می شود، ولی در شرایطی که پوسیدگی دندان خیلی گسترده شده باشد، نه تنها منطقه پرکردن وسیع تر می شود، بلکه ماندگاری آن نیز کاهش می یابد. علاوه بر این، همان طور که قبلا نیز گفته شد، اقدامات دندانپزشکی پیشرفته یکی از عللی است که موجب درگیری پالپ دندان می شود.

زمانی که پوسیدگی به مغز دندان نزدیک می شود، برآمدگی داخل پالپ ایجاد می شود که در مراحل اولیه قابل برگشت است، اما اگر بیمار به دردهای هشداردهنده توجهی نداشته باشد و برای درمان اقدام نکند، بافت پالپ بتدریج دچار مشکلات برگشت ناپذیر خواهد شد.

دکتر اثنی عشری می گوید: در چنین شرایطی، بیمار درد شدیدی دارد که او را ناچار به مراجعه خواهد کرد. در این مواقع مشخص می شود پالپ دندان دچار مشکلات غیرقابل برگشت شده و در نتیجه درمان ریشه باید آغاز شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به اهمیت مراجعه منظم به دندانپزشک می گوید: در برخی موارد و البته بندرت ممکن است فرد در این مراحل هم درد نداشته و متوجه پوسیدگی دندان نشود. با توجه به این موضوع توصیه می شود حتما هر شش ماه یک بار یا حداکثر سالی یک مرتبه به دندانپزشک مراجعه کنید.​