آداب زندگی

[♔ŠĦДĦДB♔]

ادب از فهم سرشار و ادراك حقایق سرچشمه می گیرد و بی ادبی از جهل و نادانی
درباره وبلاگ
آداب زندگی RSS


مجید کمالی
در جهان آفرینش هر دسته از مردم مقرّرات خاصی برای آداب معاشرت دارند. حتی وحشیان نیز چنین هستند. اصلاً یكی از تفاوتهای انسان با حیوان، ادب است. انسانها در اثر درك حقایق، ادب دارند و حیوانات فاقد آن هستند و هرچه انسانیت كسی كامل تر شود، ادب و تربیت او بیشتر می شود. ولی رفتار و رسوم پسندیده در یك دسته ممكن است در دسته دیگر اصلاً پسندیده نباشد.
majidk57@gmail.com
جستجو در وبلاگ
آخرين مطالب
• آداب پوشیدن لباس نو و جدید
• آداب صدقه برای امام زمان علیه السلام در سیره سید بن طاووس
• آداب زيارت
• آداب ماه ربیع الاول
• آداب مهمانی و ضیافت
• آداب و شرايط صدقه
• آداب سفر
• آداب استخاره با قرآن
• آداب معاشرت با همسر
• آداب خوردن در آموزه هاي قرآن
• آداب باطنى تلاوت قرآن
• آداب و تدبير تلاوت قرآن
• آداب قرائت قرآن در سخن و سيره امامان (ع)
آرشيو
• دی 1391
• اردیبهشت 1390
• خرداد 1390
• تیر 1390
• مرداد 1390
• شهریور 1390
• مهر 1390
• آبان 1390
• دی 1388
موضوعات
• آداب* زن*دگ*ی*
• آداب نماز
• آداب حج
• آداب دعا
• آداب دوستی
• آداب زناشویی
• آداب معاشرت
• آداب همسرداری
• آداب عیادت بیمار
• آداب* زی*ارت*
• آداب* م*ن*اظره
• آداب* م*ادری*
• آداب اجتماعی
• آداب سفر
• آداب* م*س*اج*د
• آداب* م*ه*م*ان*ی*
• آداب* س*خ*ن*ران*ی*
• آداب* اع*ت*ک*اف
• آداب انتظار
• آداب* ت*لاوت**
• آداب* و رس*وم* ازدواج*
• آداب* و س*ن*ت*ه*ای* ع*ی*د غ*دی*ر خ*م*
• آداب* و ش*رای*ط ان*ف*اق* در ق*رآن*
• آداب* و م*ع*ت*ق*دات* م*اه* م*ب*ارک* رم*ض*ان*
• آداب* خ*ن*ده*
• آداب خوردن در آموزه های قرآن
• آداب* ش*ب* ق*در
• آداب* م*رگ
• آداب استغفار از نگاه قرآن
• آداب* ک*س*ب* و ت*ج*ارت***
• آداب عزاداری
• آداب استخاره
پيوند ها
• کتابخانه شیعه
• در قرآن
• آداب ازدواج
• به ياد شهدا
• قتلگاه
• بانوي دو عالم
• سلطان ايران
• مولي علي
• انتظار
• کتابخانه ازدواج و زناشویی
• کتابخانه امام حسین علیه السلام
• کتابخانه خانواده
• راز ماندگاری
• کتابخانه اهل البیت
• کتابخانه پیامبر اکرم (ص)
• کتابخانه حضرت فاطمه (ع)
• کتابخانه امام علی علیه السلام
• کتابخانه امام حسن علیه السلام
• کتابخانه امام حسین علیه السلام
• کتابخانه امام زین العابدین (ع)
• کتابخانه امام باقر علیه السلام
• کتابخانه امام صادق علیه السلام
• کتابخانه امام کاظم علیه السلام
• کتابخانه امام رضا علیه السلام
• کتابخانه امام جواد علیه السلام
• کتابخانه امام هادی علیه السلام
• کتابخانه امام عسکری (ع)
• کتابخانه امام مهدی علیه السلام
• کتابخانه حضرت زینب (ع)
• کتابخانه حضرت عباس (ع)
• کتابخانه حضرت معصومه (ع)
• نرم افزار های اسلامی
• کتابخانه زنان
• کتابخانه جوان
• کتابخانه كودك و نوجوان
• كتابخانه حوزه علميه
• کتابخانه دفاع مقدس
• کتابخانه احکام
• کتابخانه چینی
• کتابخانه انگلیسی
• کتابخانه اردو
• کتابخانه ترکی
• انفاق
• زکات
• خمس
• قرض الحسنه
• صدقه
• وصیت
• وقف
• صله رحم
آمار سايت
کل بازديد : 137619
تعداد کل پست ها : 190
تعداد کل نظرات : 1
تاريخ آخرين بروز رساني : چهارشنبه 27 دی 1391
تاريخ ايجاد بلاگ : پنج شنبه 29 اردیبهشت 1390
آداب معاشرت

«آداب» جمع «ادب» به معنی آموختن علوم و دانش های گوناگون و محاسن اخلاقی است و به علوم و معارف عمومی نیز اطلاق می شود و گاهی در مورد شخص یا شی ء خاص بكار می رود مانند آداب درس خواندن، آداب نماز، آداب قاضی و آداب مسافرت و...(۱).

ادب از فهم سرشار و ادراك حقایق سرچشمه می گیرد و بی ادبی از جهل و نادانی.

در جهان آفرینش هر دسته از مردم مقرّرات خاصی برای آداب معاشرت دارند. حتی وحشیان نیز چنین هستند. اصلاً یكی از تفاوتهای انسان با حیوان، ادب است. انسانها در اثر درك حقایق، ادب دارند و حیوانات فاقد آن هستند و هرچه انسانیت كسی كامل تر شود، ادب و تربیت او بیشتر می شود. ولی رفتار و رسوم پسندیده در یك دسته ممكن است در دسته دیگر اصلاً پسندیده نباشد.

● معنی لغوی آداب

برای «آداب» معانی گوناگونی بیان گردیده كه تقریباً همگی به معنی «راه درست معاشرت كردن با دیگران» می باشد:

۱) «آداب» جمع «ادب» به معنی آموختن علوم و دانش های گوناگون و محاسن اخلاقی است و به علوم و معارف عمومی نیز اطلاق می شود و گاهی در مورد شخص یا شی ء خاص بكار می رود مانند آداب درس خواندن، آداب نماز، آداب قاضی و آداب مسافرت و...(۱).

۲) ادب یعنی: به زحمت و مشقّت افتادن پسندیده در راه فضائل انسانی و خود را مؤدّب به آداب نیك كردن(۲).

۳) آداب یعنی: عادات و رسوم، روشهای نیكو(۳).

4) آداب یعنی: چم و خم، حُسن معاشرت، حسن محضر، اخلاق حسنه، فضیلت مردمی، حسن احوال در قیام و قعود و حسن اخلاق و اجتماع، خصال حمیده(۴).

«آداب» جمع «ادب» به معنی آموختن علوم و دانش های گوناگون و محاسن اخلاقی است و به علوم و معارف عمومی نیز اطلاق می شود و گاهی در مورد شخص یا شی ء خاص بكار می رود مانند آداب درس خواندن، آداب نماز، آداب قاضی و آداب مسافرت و...(۱).

ادب از فهم سرشار و ادراك حقایق سرچشمه می گیرد و بی ادبی از جهل و نادانی.

در جهان آفرینش هر دسته از مردم مقرّرات خاصی برای آداب معاشرت دارند. حتی وحشیان نیز چنین هستند. اصلاً یكی از تفاوتهای انسان با حیوان، ادب است. انسانها در اثر درك حقایق، ادب دارند و حیوانات فاقد آن هستند و هرچه انسانیت كسی كامل تر شود، ادب و تربیت او بیشتر می شود. ولی رفتار و رسوم پسندیده در یك دسته ممكن است در دسته دیگر اصلاً پسندیده نباشد.

● معنی لغوی آداب

برای «آداب» معانی گوناگونی بیان گردیده كه تقریباً همگی به معنی «راه درست معاشرت كردن با دیگران» می باشد:

۱) «آداب» جمع «ادب» به معنی آموختن علوم و دانش های گوناگون و محاسن اخلاقی است و به علوم و معارف عمومی نیز اطلاق می شود و گاهی در مورد شخص یا شی ء خاص بكار می رود مانند آداب درس خواندن، آداب نماز، آداب قاضی و آداب مسافرت و...(۱).

۲) ادب یعنی: به زحمت و مشقّت افتادن پسندیده در راه فضائل انسانی و خود را مؤدّب به آداب نیك كردن(۲).

۳) آداب یعنی: عادات و رسوم، روشهای نیكو(۳).

4) آداب یعنی: چم و خم، حُسن معاشرت، حسن محضر، اخلاق حسنه، فضیلت مردمی، حسن احوال در قیام و قعود و حسن اخلاق و اجتماع، خصال حمیده(۴).

۵) «برتاموریس پاركر» می نویسد:

«آداب معاشرت» معادل كلمه «اِتیكِت» فرانسوی است كه در آغاز به معنی «بلیط كوچك» بوده است. در فرانسه، به مردمانی كه می خواستند در یك مراسم یا مجامع عمومی شركت كنند، بلیطهای كوچكی می دادند. بر روی هر بلیط دستورهایی داده می شد كه دارنده بلیط در هنگام برگزاری مراسم چگونه رفتار كنند. پس اتیكت یعنی «راه درست معاشرت كردن با دیگران»(۵).

● فرق اخلاق و آداب

شاید برخی این طور تصوّر كنند كه اخلاق و آداب یكی است و حال آن كه چنین نیست، زیرا اخلاق از اوصاف روح به شمار می رود، ولی آداب از اوصاف اعمال و كارهای انسان است و نحوه صدور كارها بستگی به صفات روحی دارد.

اصول اخلاقی مانند قدرت اراده، شجاعت، سخاوت و غیرت و... با آداب و سنن ملّی، محلی و... فرق دارد چرا كه آداب اجتماعی از امور نسبی است كه با اختلافات محیطی فرق می كند. ولی زشتی و زیبایی اصول اخلاقی با اختلاف نژادها و ملّیت ها دگرگون نمی شود لذا در هیچ جای دنیا دیده نشده است كه سخاوت و شجاعت را كسی بد بشمارد و دزدی را خوب.

چنانكه از مضامین احادیث بر می آید، آداب معاشرت را غیر از اخلاق ذاتی دانسته و به آن اهمیت زیادی داده شده. چرا كه گاهی ممكن است شخص از نظر اخلاقی فردی ناصالح باشد، ولی در اثر تربیت و تأدیب درست و خوب، خُلق خوی او تغییر یابد. مانند آموزش امت اسلامی توسط پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهارعلیهم السلام كه یكی از شؤونات امام معصوم این است كه امت را با آداب نیك تأدیب كند و انسانهای منحرف را به راه راست هدایت نماید حتی ممكن است گاهی با تندی و حد زدن باشد. و اینك نمونه هایی از احادیث:

پیامبر گرامی اسلام فرمود:

«اَكْرِمُوا اولادَكُمْ وَ أَحْسِنُوا آدابَهُم»(۶). «فرزندان خود را محترم بدارید و آنان را با آداب خوب و پسندیده با آنان رفتار نمایید».

«رَحِمَ اللَّهُ عبداً أعانَ ولَدَهُ علی برِّه بالإحسان إلیه، و التألّف له و تعلیمه و تأدیبه،»(۷). «رحمت خدا بر كسی باد كه در احسان و محبت به فرزند خود كوشا باشد و به او آداب خوب و نیك بیاموزد».

علی علیه السلام فرمود:

«أَدِّبِ الیَتِیمَ مِمَّا تُؤدِّبُ مِنهُ وَلَدَكَ»(۸) «یتیم را با آنچه فرزندان خود را ادب می كنید، ادب نمائید». یعنی حتی ادب كردن منجر به زدن گردد.

امام صادق علیه السلام می فرماید: «ثلاثهٌٔ لیسَ معهُنَّ غُربهٌٔ: حُسن الأدب و كفّ الأذی و مجانبهُٔ الریب». «سه چیز است كه شخص با داران بودن آنها احساس غربت نمی كند: ادب پسندیده و بی آزاری نسبت به مردم و دوری از شك و تردید».

پس معلوم می شود گرچه آداب، ناشی از اخلاق؛ و به عبارت دیگر اخلاق، پایه و مقدمه آداب است. ولی باهم فرق دارند و به وسیله ادب خوب؛ می توان اخلاق بد را تغییر داد.

● آداب معاشرت در میان اقوام مختلف

ادب در همه جامعه ها و بین تمامی امتها و ملتها و اقوام بوده و لازمه زندگی بشر به شمار می رود و در پسندیده بودن ادب، اختلافی در میان هیچ قومی از اقوام بشر نیست، فقط چیزی كه هست تطبیق مصداق های ادب است كه به اعتبار اختلاف اقوام و ملتهای مختلف می باشد و این اختلاف از لحاظ تشخیص كار نیك از بد است. چه بسا چیزهائی كه در نزد ملّت و قومی، از آداب خوب بشمار رود و حال آنكه در نزد سایر اقوام ادب به حساب نیاید.

مثلاً در میان اسكیموها رسم بر این است كه مهمان پس از غذا خوردن لبهای خود را طوری پاك كند كه صدایی از آنها برخیزد و بدین ترتیب نشان دهد كه غذا بر وی گوارا بوده است، ولی ما این كار ناپسند می دانیم.

در افریقا وحشیان در ملاقات با یكدیگر برای شادباش می گویند: «چگونه عرق می كنید؟» امّا برای ما چنین سؤالی زننده و خشن است.

دست دادن با دوستان در هنگام ملاقات در بسیاری از كشورهای جهان معمول است ولی چینیان به جای اینكه به دیگری دست بدهند، دو دست خود را برهم می گذارند و تكان می دهند. وقتی كه كسی از ما جدا می شود می گوییم «خداحافظ»، ولی در گینه جدید وقتی كه كسی گروهی از وحشیان را ترك می كند، میزبانان شیون می كشند و به سر و روی خود گِل می مالند.

در بسیاری از كشورها برداشتن كلاه نشانه ادب است، ولی بومیان غنا در افریقا، به جای این كار قبای خود را از یك شانه پایین می اندازند(۹) پیش از انقلاب اسلامی در كشورمان ایران نیز عده ای متأثّر از فرهنگ غرب، كلاه خود را به عنوان احترام به طرف مقابل، از سر بر می داشتند. ولی براساس دستور اسلام، وقتی دو نفر مسلمان به یكدیگر می رسند، با سلام كردن رعایت ادب را می نمایند. حتی طبق دستور قرآن مجید اگر كسی سلام كرد، باید جوابش بهتر از آن باشد و یا حدّاقل جواب سلام را باید مثل سلام كننده رد كرد. چنانكه می فرماید:

«إذا حُیِّیْتُمْ بِتَحِیَّهٍٔ فَحَیُّوا بَأَحْسَنَ مِنْها أَوْ رُدُّوها»(۱۰).

«هرگاه به شما تحیّت گویند، پاسخ آن را بهتر از آن بدهید، یا(لااقل) به همان گونه پاسخ گویید!».

بنابراین آداب معاشرت در سراسر جهان متفاوت است. ولی در همه جا آداب معاشرت به منظورهای معینی است كه بعضی از آنها چنین است:

چگونه باید به خداوند و پیامبر و ائمه و سایر بزرگان احترام گزارد؟

چگونه باید ناشناسان به یكدیگر معرفی شوند؟

چگونه دوستان به یكدیگر سلام كنند؟

چگونه با مردم مسن تر و جوان تر از خود باید رفتار كرد؟

آداب و رسوم پسندیده در هنگام غذا خوردن چیست؟

برای هر مراسم خاص چه نوع لباسی باید پوشید؟

چگونه باید با همسایگان رفتار كرد؟.

همچنین در سایر مراحل زندگی باید آداب هر بخشی از زندگی را بجا آورد.

اما اینكه بهترین آداب كدام است باید سراغ آداب الهی برویم كه از طرف خداوند آفریننده به وسیله آخرین فرستاده او حضرت محمد بن عبداللّه صلی الله علیه وآله به صورت قرآن مجید، آن كتاب زندگی و حیاتخبش و جاودانی به انسانها ابلاغ شده است. علاّمه طباطبائی قدس سره در تفسیر اوّل سوره حجرات كه در واقع آئین زندگی و راه و رسم حیات سعادت آفرین را فراروی مؤمنان قرار می دهد، می نویسد:

«این سوره دربر دارنده مسائلی است كه خوشبختی را در زندگی برای فرد و پاكیزگی و شایستگی را برای جامعه پدید می آورد. برخی از این مطالب درباره ادبی است كه مؤمنان می باید در برابر خداوند و رسول او داشته باشند و برخی بیانگر شیوه های درست ارتباط انسانها با یكدیگر در جوامع بشری است و برخی ملاك برتری و فضیلت انسانها را می نمایاند و این از مهم ترین موضوع هایی است كه جامعه مدنی را سامان می دهد و انسان را به زندگی سعادت آمیز، پاكیزه و گوارائی رهنمون ساخته و دین حق را از دیگر روش ها و مسلك های اجتماعی و قانونی ممتاز می سازد»(۱۱).

از نظر علاّمه طباطبائی، ادب عبارت از هیئت زیبا و پسندیده ای است كه طبع و سلیقه سالم، شایسته می داند كه هر عمل مشروعی چه دینی مانند دعا و چه غیر آن مثل مشروع عقلی، همانند دیدار دوستان، طبق آن هیئت زیبا و رسا انجام گیرد.خلاصه اینكه: ادب الهی، عمل را بر هیئت توحیدی انجام دادن است.

لذا خداوند متعال مؤدّب ترین انسان را از میان بی ادب ترین انسانها برگزید و كتاب زندگی و حیاتبخش خود یعنی قرآن را به وسیله امین وحی بر قلب مبارك پیامبر رحمت و ادب، نازل فرموده و دستور داد تا پیامبر اسلام طبق فرمان خدا انسانها را به ادب و انسانیت و نیكو زیستن دعوت كند. چرا كه همه ادیان الهی بالاخص دین كامل و جهانی اسلام مجموعه ای از آداب نیكو و پسندیده است و براساس آیه «لا رطبٍ و لا یابِسٍ اِلاَّ فِی كِتابٍ مُبینٍ»(۱۲) در مورد زندگی سعادتمندانه بشر هیچ چیز را فرو گذار نكرده و به كوچكترین نكاتی كه بشر از بدو خلقت تا روز معاد به آن نیازمند است، اشاره كرده، مثلاً در مورد آداب اجتماعی و طرز برخورد انسانها با خدا و رسول و بزرگان دین، طرز برخورد آنها با یكدیگر، با حكومتها، با زیر دستها، طرز رفتار فرزندان با پدر و مادر؛ و پدر و مادر با فرزندان، همسایگان و.... مقرراتی بیان داشته است. و برای سر و سامان بخشیدن به همه جهات زندگی انسان اهمیت داده و هیچ یك از شؤون انسانیت را از قلم نینداخته و لذا سرتاپای زندگی را دارای ادب نموده و برای هر عملی از اعمال زندگی هیئت زیبایی ترسیم كرده كه از هدفداری حیات و زندگی حكایت می كند.

اگر خطابهای یگانه خالق هستی را ملاحظه نمائیم می بینیم همیشه و در جای جای قرآن مجید با بندگان خود مؤدّبانه و با احترام سخن گفته است. پیامبر و ائمه اطهارعلیهم السلام كه خود مؤدّب به آداب الهی بوده و الگوی كامل انسانها می باشند؛ و پیروان خود را نیز به آداب نیكو و پسندیده دعوت كرده اند و از صفات بد برحذر داشته اند. علی علیه السلام می فرماید: «..الآدابُ حُلَلٌ مُجَدَّدهٔ...»(۱۳) «رعایت ادب مانند لباس فاخر و زینتی و نو است». و در جای دیگر می فرماید: «الأدبُ یُغنی عَنِ الحَسَبِ»(۱۴) «ادب، انسان را از نژاد و افتخارات پدران و نیاكان بی نیاز می كند». همچنین فرازی از رساله حقوق امام سجادعلیه السلام را كه در رابطه با رعایت ادب در برابر استاد است، به عنوان مثال می آوریم:

«حق استادت اینست كه او را محترم و بزرگ شمرده، در حضور او و روبه روی او نشسته و به حرفهای او گوش فرا دهی، صدایت بلندتر از استاد نباشد، هرگاه كسی از او سؤالی كرد پیش از او مبادرت به جواب ننمایی، در حضور او با كسی سخن نگویی، نزد او غیبت كسی نكنی، اگر پشت سر او بد گفتند دفاع كنی، عیبش را بپوشانی، فضائل او را آشكار نمائی، با دشمنانش همنشین نشوی و دوستانش را دشمن نداری، هنگامی كه چنین كنی فرشتگان الهی گواهی می دهند كه تو به سراغ او رفته ای و برای خدا از او علم آموخته ای، نه برای خلق خدا»(۱۵).

 

[♔ŠĦДĦДB♔]

آداب از گفتار ائمه معصومین (ع)

امام صادق (ع) : پوشیدن لباس کتانی بدن را فربه می کند.

حضرت علی (ع): بپوشید جامعه پنبه ای را که* آن پوشش رسول خدا و پوشش ما اهل بیت است.

پیامبر اکرم (ص): بپوشید جامعه سفید که آن نیکوتر و پاکیزه ترین رنگها است و مرده های خود را در آن کفن کنید.





امام صادق (ع): جامعه سرخ تیره پوشیدن آن کراهت دارد مگر برای نوداماد

.



حضرت امام محمد باقر(ع): جایز نیست زنان را که شبیه به مردان شوند زیرا که رسول خدا(ص) لعنت کرد مردانی را که شبیه به زنان شوند و لعنت زنان را که شبیه مردان شوند در پوشیدن لباسها.

حضرت علی (ع): زیر جامه را ایستاده پوشیدن باعث اندوه می*شود.

حضرت صادق (ع): نعلین و کفش بهترین رنگها، رنگ زرد است.

حضرت علی (ع): چون لباس خود را از بدن بیرون آورید بسم الله بگویید تا جنیان نپوشند و اگر جنیان آن جامه را می پوشند تا صبح.

رسول اکرم (ص): یا علی جان انگشتر در دست راست بکن تا از مقربان باشی. پرسیدند گه چه انگشتر در دست کنم فرمودند که عقیق سرخ.

حضرت رضا (ع): انگشتر عقیق فقر و درویشی را برطرف می کند و در دست کردن عقیق نفاق را زایل می کند.

حضرت صادق (ع): انگشتری بگیرید که نگینش عقیق باشد زیرا انسان پریشان نشود و عاقبت کارش نیکو گردد.

حضرات موسی کاظم (ع): انگشتری زرد در دست کردن موجب آسانی است که در آن هیچ دشواری نباشد.

امام صادق (ع): هر که انگشتری فیروزه در دست کند دستش فقیر نشود.

رسول اکرم (ص) : خداوند عالمیان می*فرماید که من شرم می*کنم از دستی که به سوی من بلند شود به دعا و در آن دست انگشتر فیروزه باشد پس او را ناامید برگردانم.

حضرت صادق (ع): سرمه کشیدن در شب، چشم را نفع می*رساند و در روز زینت است.

امام محمد باقر (ع): سرمه سنگ در دیده کشیدن دهان را خوشبو و مژگان را محکم و قوت جماع را زیاد می*کند.

رسول اکرم (ص): اگر سیر بودی چیزی مخور که باعث پیسی می*شود.

امام موسی کاظم (ع): اگر مردم در غذا خوردن میانه رو باشند همیشه بدن ایشان سالم بماند.

امام موسی کاظم (ع): چیز خوردن شب را ترک مکنید اگرچه به پاره نان خشکی باشد که باعث قوت بدن و قوت جماع است.

حضرت علی (ع): طعام را بگذارید سرد شود زیرا برکت در طعام سرد است.

حضرت علی (ع): منشین بر طعامی مگر وقتی که گرسنه باشی و دست بکش از غذا در صورتی که هنوز میل داشته باشی و غذا را خوب بجوید و همیشه قبل از خواب به توالت بروید. اگر کسی این مسائل را رعایت کند دیگر به طبیب نیازی پیدا نخواهد کرد.

پیامبر اکرم (ص): هرگز در موقع غذا خوردن بر پهلوی چپ و یا راست تکیه مکنید.

حضرت علی (ع): باکی نیست که در حال راه رفتن چیزی بخورند.

پیامبر اکرم (ص): در اول طعام و آخر طعام نمک بخور که هر که در طعام افتتاح و اختتام به نمک کند خدای تعالی دفع کند از او هفتاد نوع بلا را که آسانتر آنها، خوره باشد.

حضرت علی (ع): در موقع غذا خوردن شروع کن با بسم*ا... و چون تمام نمودی بگو الحمدلله. کسی که چنین کند هرگز از آن طعام از او سؤال نکنند.

حضرت صادق (ع): آب زمزم شفا است از هر دردی.

حضرت صادق (ع): هر که در حالت خضاب با زن خود جماع کند فرزندی که به هم رسد مخنث است.

حضرت صادق (ع): جماع مکن در اول ماه و میان ماه و آخر ماه که باعث این می*شود که فرزند سقط شود و یا دیوانه شود و یا صرع داشته باشد. نمی*بینی کسی که صرع می*گیرد اکثراً یا در اول ماه یا در آخر ماه می*باشد.

حضرت موسی کاظم (ع): پرسیدند که اگر تا حالت جماع جامه از روی مرد و زن و شود چیست فرمودند با کی نیست.

حضرت صادق (ع): پرسیدند از حضرت اگر کسی زن خود را عریان کند و به او نظر کند چون است فرمود که مگر لذتی از این بهتر می*باشد.

امام رضا (ع): پرسیدند از جماع کردن در حمام فرمودند با کی نیست.

حضرت صادق (ع): فرمودند که دشمن ما اهل بیت نیست مگر کسی که ولدالزنا یا مادرش در حال حیض به او حامله شده باشد.

پیامبر اکرم*(ع): جماع مکن با زن خود مگر آن که تو دستمالی از برای خود داشته باشی و او دستمالی از برای خود داشته باشد و هر دو خود را به یک دستمال پاک نکنید که دشمنی در میان شما پیدا می*شود و آخر به جدایی می کشد.

پیامبر اکرم(ص): بر پشت بام جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد منافق و ربا کننده و صاحب بدعت باشد.

پیامبر اکرم(ص): در شب عید فطر جماع مکن که فرزندی به وجود آید شر بسیار از او به ظهور آید و در شب عید قربان جماع مکن که اگر فرزندی به هم رسد شش انگشت یا چهار انگشت در دست داشته باشد. یا علی جان در زیر درخت میوه*دار جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد جلاد و کشنده مردم باشد.

پیامبر اکرم (ص): یا علی جان در شب سه شنبه جماع بکن که اگر فرزندی بهم رسد بعد از سعادت اسلام او را روزی شود و دهانش خوشبو و دلش رحیم و دستش جوانمرد و زبانش از غیبت و بهتان پاک باشد.

پیامبر اکرم (ص): در شب دوشنه جماع بکن که اگر فرزندی بهم رسد حافظ قرآن و راضی به قسمت خدا باشد.

پیامبر اکرم(ص): جماع کنید در شب جمعه که اگر فرزندی بهم رسد خطیب و سخنگو باشد و اگر در روز جمعه بعد از عصر جماع کنی در شب جمعه و فرزندی بهم رسد از دانایان مشهر باشد.

پیامبر اکرم(ص): گفتن مرد به زن خود که من تو را دوست می*دارم هرگز از دل او بدر نمی*رود.

پیامبر اکرم(ص): حق شوهر بر زن آن است که روزه مستحبی و بیرون رفتن از خانه بدون اجازه شوهر نباشد. زیباترین لباسها و بهترین زینتها را برای شوهر در خانه بپوشد و خود را خوشبو کند و هر بامداد وشام خود را بر او عرضه کند که اگر اراده جماع داشته باشد ابا نکند. و هیچ چیزی بی*اجازه او به کسی ندهد و اگر بدهد گناهش برای زن است و ثوابش برای شوهر و هیچ شب نخوابد که شوهر از او خشمناک باشد. زن گفت: یا رسول الله! هر چند شوهر بر او ظلم کرده باشد . فرمودند: بلی.

امام صادق(ع): هر زنی که شوهر از او آزرده باشد نمازش مقبول نباشد تا شوهر را راضی کند.

امام صادق (ع): جهاد زن به نیکو شوهر داری است.

امام موسی کاظم (ع): از برکت زن این است که کم خرج و آسان زا باشد .

پیامبر اکرم (ص): هر زنی که هفت روز به شوهرش خدمت کند خداوند هفت در جهنم را بروی او می*بندد و هشت در بهشت را بر روی او می*گشاید تا از هر دری که خواهد وارد شود.

پیامبراکرم (ص): زنی که به شوهرش آبی دهد عبادت یک سال برای او نویسد و برای او شهری در بهشت بنا شود، و شصت گناه او آمرزیده شود.

پیامبر اکرم (ص): خوشا به حال زنی که شوهر از وی خشنود باشد.

پیامبر اکرم(ص): سه زن است که حق تعالی عذاب قبر از ایشان بردارد و حشرشان با فاطمه زهرا (ع) خواهد بود.

اول: صبر بر غیرت شوهر.

دوم: بر اخلاق بد مرد.

سوم: زنی که بخشنده و مهربان باشد بر شوهرش.

حضرت علی (ع): خاکروبه را شب در خانه مگذارید و بیرون ببرید که شیطان در آن جا می*گیرد.

پیامبر اکرم (ص): خانه شیطان در خانه های شما جایی است که عنکبوت می*کند. پس پاک کنید آنها را که باعث فقر و پریشانی می*شود.

امام رضا(ع): هنگامی که خواستی به حمام بروی و دچار سردرد و زکام نشوی بعد از داخل شدن پنج جرعه از آب گرم و تمیز بنوش که به اذن متعال از درد سر و درد شقیقه سالم می*مانی و بعد از خارج شدن بر قدمها آب سرد بریز.

امام سجاد (ع): در سر سفره استخوانها را خوب پاک نکنید که مقداری سهمیه اجنه است و اگر خوب پاک شود چیزی از منزل شما می برند که ازآن مقدار بهتر باشد.

امام جعفر صادق(ع): هر بنده که آب بخورد و امام حسین (ع) و اهل بیت او را یا کند و لعنت کشندگان آن حضرت را حق تعالی صد هزار حسنه برای او بنویسد و صد هزار گناه از او پاک نماید و صد هزار درجه برای او بلند کند و چنان باشد که صدهزار بنده آزاد کرده باشد.

حضرت تصادق(ع): پیش از آب خوردن بسم الله بگویید و دمی بخورید و الحمدلله بگوید پس باز بسم الله بگوید و بخورد و بعد از خوردن الحمدالله بگوید و مادام که آن آب در شکم او باشد تسبیح خدا گوید و وثوابش از برای او باشد.

پیامبر اکرم (ص): در شب معراج زنانی چند از امت خود را در عذابی شدید دیدم. زنی را دیدم که به موهایش آویخته شده، مغز سرش می*جوشید سوال نمودم که او چه کرده است گفتند: او موی خود را از مزدان نامحرم نمی*پوشانده است. و زنی را دیدم که گوشت بدنش را با قیچی*های آتشی قیچی می*کردند، گفتم او چه کرده است گفتند خود را به مردان نامحرم نمایش می*داده که به او رغبت کنند.

پیامبر اکرم(ص): وقتی دیدی زنها سرهایشان را مثل کوهان شتر درست کردند، ایشان را لعنت کنید که آنها معلومند و نمازشان مقبول نیست.

پیامبر اکرم (ص): هر کس عمدا نماز را ترک کند کافر است.

پیامبر اکرم (ص): وقت نماز که می*شود ملکی جلوی روی مردم ندا می کند ای مردم بایستید به طرف آتشی که از گناه بر پشت های خود افروخته اید، پس آن از با نماز خاموش کنید.

امام سجاد (ع): هنگامی که به نماز می*ایستی طوری آن را به جا آور که گویی آخرین نماز توست.

امام رضا (ع): نماز بهترین اعمال و پایه و ستون دینتان است.

حضرت مهدی (ع): هیچ چیز مانند نماز بینی شیطان را به خاک نمی*مالد، پس نماز بگزار و بینی شیطان را به خاک بمال.

حضرت مهدی (ع): معلون است معلون است کسی که نماز صحبش را تاخیر بیندازد تا زمانی که ستارگان محو شوند.

 

[♔ŠĦДĦДB♔]

آداب از گفتار ائمه معصومین (ع)

امام صادق (ع) : پوشیدن لباس کتانی بدن را فربه می کند.

حضرت علی (ع): بپوشید جامعه پنبه ای را که* آن پوشش رسول خدا و پوشش ما اهل بیت است.

پیامبر اکرم (ص): بپوشید جامعه سفید که آن نیکوتر و پاکیزه ترین رنگها است و مرده های خود را در آن کفن کنید.





امام صادق (ع): جامعه سرخ تیره پوشیدن آن کراهت دارد مگر برای نوداماد

.



حضرت امام محمد باقر(ع): جایز نیست زنان را که شبیه به مردان شوند زیرا که رسول خدا(ص) لعنت کرد مردانی را که شبیه به زنان شوند و لعنت زنان را که شبیه مردان شوند در پوشیدن لباسها.

حضرت علی (ع): زیر جامه را ایستاده پوشیدن باعث اندوه می*شود.

حضرت صادق (ع): نعلین و کفش بهترین رنگها، رنگ زرد است.

حضرت علی (ع): چون لباس خود را از بدن بیرون آورید بسم الله بگویید تا جنیان نپوشند و اگر جنیان آن جامه را می پوشند تا صبح.

رسول اکرم (ص): یا علی جان انگشتر در دست راست بکن تا از مقربان باشی. پرسیدند گه چه انگشتر در دست کنم فرمودند که عقیق سرخ.

حضرت رضا (ع): انگشتر عقیق فقر و درویشی را برطرف می کند و در دست کردن عقیق نفاق را زایل می کند.

حضرت صادق (ع): انگشتری بگیرید که نگینش عقیق باشد زیرا انسان پریشان نشود و عاقبت کارش نیکو گردد.

حضرات موسی کاظم (ع): انگشتری زرد در دست کردن موجب آسانی است که در آن هیچ دشواری نباشد.

امام صادق (ع): هر که انگشتری فیروزه در دست کند دستش فقیر نشود.

رسول اکرم (ص) : خداوند عالمیان می*فرماید که من شرم می*کنم از دستی که به سوی من بلند شود به دعا و در آن دست انگشتر فیروزه باشد پس او را ناامید برگردانم.

حضرت صادق (ع): سرمه کشیدن در شب، چشم را نفع می*رساند و در روز زینت است.

امام محمد باقر (ع): سرمه سنگ در دیده کشیدن دهان را خوشبو و مژگان را محکم و قوت جماع را زیاد می*کند.

رسول اکرم (ص): اگر سیر بودی چیزی مخور که باعث پیسی می*شود.

امام موسی کاظم (ع): اگر مردم در غذا خوردن میانه رو باشند همیشه بدن ایشان سالم بماند.

امام موسی کاظم (ع): چیز خوردن شب را ترک مکنید اگرچه به پاره نان خشکی باشد که باعث قوت بدن و قوت جماع است.

حضرت علی (ع): طعام را بگذارید سرد شود زیرا برکت در طعام سرد است.

حضرت علی (ع): منشین بر طعامی مگر وقتی که گرسنه باشی و دست بکش از غذا در صورتی که هنوز میل داشته باشی و غذا را خوب بجوید و همیشه قبل از خواب به توالت بروید. اگر کسی این مسائل را رعایت کند دیگر به طبیب نیازی پیدا نخواهد کرد.

پیامبر اکرم (ص): هرگز در موقع غذا خوردن بر پهلوی چپ و یا راست تکیه مکنید.

حضرت علی (ع): باکی نیست که در حال راه رفتن چیزی بخورند.

پیامبر اکرم (ص): در اول طعام و آخر طعام نمک بخور که هر که در طعام افتتاح و اختتام به نمک کند خدای تعالی دفع کند از او هفتاد نوع بلا را که آسانتر آنها، خوره باشد.

حضرت علی (ع): در موقع غذا خوردن شروع کن با بسم*ا... و چون تمام نمودی بگو الحمدلله. کسی که چنین کند هرگز از آن طعام از او سؤال نکنند.

حضرت صادق (ع): آب زمزم شفا است از هر دردی.

حضرت صادق (ع): هر که در حالت خضاب با زن خود جماع کند فرزندی که به هم رسد مخنث است.

حضرت صادق (ع): جماع مکن در اول ماه و میان ماه و آخر ماه که باعث این می*شود که فرزند سقط شود و یا دیوانه شود و یا صرع داشته باشد. نمی*بینی کسی که صرع می*گیرد اکثراً یا در اول ماه یا در آخر ماه می*باشد.

حضرت موسی کاظم (ع): پرسیدند که اگر تا حالت جماع جامه از روی مرد و زن و شود چیست فرمودند با کی نیست.

حضرت صادق (ع): پرسیدند از حضرت اگر کسی زن خود را عریان کند و به او نظر کند چون است فرمود که مگر لذتی از این بهتر می*باشد.

امام رضا (ع): پرسیدند از جماع کردن در حمام فرمودند با کی نیست.

حضرت صادق (ع): فرمودند که دشمن ما اهل بیت نیست مگر کسی که ولدالزنا یا مادرش در حال حیض به او حامله شده باشد.

پیامبر اکرم*(ع): جماع مکن با زن خود مگر آن که تو دستمالی از برای خود داشته باشی و او دستمالی از برای خود داشته باشد و هر دو خود را به یک دستمال پاک نکنید که دشمنی در میان شما پیدا می*شود و آخر به جدایی می کشد.

پیامبر اکرم(ص): بر پشت بام جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد منافق و ربا کننده و صاحب بدعت باشد.

پیامبر اکرم(ص): در شب عید فطر جماع مکن که فرزندی به وجود آید شر بسیار از او به ظهور آید و در شب عید قربان جماع مکن که اگر فرزندی به هم رسد شش انگشت یا چهار انگشت در دست داشته باشد. یا علی جان در زیر درخت میوه*دار جماع مکن که اگر فرزندی بهم رسد جلاد و کشنده مردم باشد.

پیامبر اکرم (ص): یا علی جان در شب سه شنبه جماع بکن که اگر فرزندی بهم رسد بعد از سعادت اسلام او را روزی شود و دهانش خوشبو و دلش رحیم و دستش جوانمرد و زبانش از غیبت و بهتان پاک باشد.

پیامبر اکرم (ص): در شب دوشنه جماع بکن که اگر فرزندی بهم رسد حافظ قرآن و راضی به قسمت خدا باشد.

پیامبر اکرم(ص): جماع کنید در شب جمعه که اگر فرزندی بهم رسد خطیب و سخنگو باشد و اگر در روز جمعه بعد از عصر جماع کنی در شب جمعه و فرزندی بهم رسد از دانایان مشهر باشد.

پیامبر اکرم(ص): گفتن مرد به زن خود که من تو را دوست می*دارم هرگز از دل او بدر نمی*رود.

پیامبر اکرم(ص): حق شوهر بر زن آن است که روزه مستحبی و بیرون رفتن از خانه بدون اجازه شوهر نباشد. زیباترین لباسها و بهترین زینتها را برای شوهر در خانه بپوشد و خود را خوشبو کند و هر بامداد وشام خود را بر او عرضه کند که اگر اراده جماع داشته باشد ابا نکند. و هیچ چیزی بی*اجازه او به کسی ندهد و اگر بدهد گناهش برای زن است و ثوابش برای شوهر و هیچ شب نخوابد که شوهر از او خشمناک باشد. زن گفت: یا رسول الله! هر چند شوهر بر او ظلم کرده باشد . فرمودند: بلی.

امام صادق(ع): هر زنی که شوهر از او آزرده باشد نمازش مقبول نباشد تا شوهر را راضی کند.

امام صادق (ع): جهاد زن به نیکو شوهر داری است.

امام موسی کاظم (ع): از برکت زن این است که کم خرج و آسان زا باشد .

پیامبر اکرم (ص): هر زنی که هفت روز به شوهرش خدمت کند خداوند هفت در جهنم را بروی او می*بندد و هشت در بهشت را بر روی او می*گشاید تا از هر دری که خواهد وارد شود.

پیامبراکرم (ص): زنی که به شوهرش آبی دهد عبادت یک سال برای او نویسد و برای او شهری در بهشت بنا شود، و شصت گناه او آمرزیده شود.

پیامبر اکرم (ص): خوشا به حال زنی که شوهر از وی خشنود باشد.

پیامبر اکرم(ص): سه زن است که حق تعالی عذاب قبر از ایشان بردارد و حشرشان با فاطمه زهرا (ع) خواهد بود.

اول: صبر بر غیرت شوهر.

دوم: بر اخلاق بد مرد.

سوم: زنی که بخشنده و مهربان باشد بر شوهرش.

حضرت علی (ع): خاکروبه را شب در خانه مگذارید و بیرون ببرید که شیطان در آن جا می*گیرد.

پیامبر اکرم (ص): خانه شیطان در خانه های شما جایی است که عنکبوت می*کند. پس پاک کنید آنها را که باعث فقر و پریشانی می*شود.

امام رضا(ع): هنگامی که خواستی به حمام بروی و دچار سردرد و زکام نشوی بعد از داخل شدن پنج جرعه از آب گرم و تمیز بنوش که به اذن متعال از درد سر و درد شقیقه سالم می*مانی و بعد از خارج شدن بر قدمها آب سرد بریز.

امام سجاد (ع): در سر سفره استخوانها را خوب پاک نکنید که مقداری سهمیه اجنه است و اگر خوب پاک شود چیزی از منزل شما می برند که ازآن مقدار بهتر باشد.

امام جعفر صادق(ع): هر بنده که آب بخورد و امام حسین (ع) و اهل بیت او را یا کند و لعنت کشندگان آن حضرت را حق تعالی صد هزار حسنه برای او بنویسد و صد هزار گناه از او پاک نماید و صد هزار درجه برای او بلند کند و چنان باشد که صدهزار بنده آزاد کرده باشد.

حضرت تصادق(ع): پیش از آب خوردن بسم الله بگویید و دمی بخورید و الحمدلله بگوید پس باز بسم الله بگوید و بخورد و بعد از خوردن الحمدالله بگوید و مادام که آن آب در شکم او باشد تسبیح خدا گوید و وثوابش از برای او باشد.

پیامبر اکرم (ص): در شب معراج زنانی چند از امت خود را در عذابی شدید دیدم. زنی را دیدم که به موهایش آویخته شده، مغز سرش می*جوشید سوال نمودم که او چه کرده است گفتند: او موی خود را از مزدان نامحرم نمی*پوشانده است. و زنی را دیدم که گوشت بدنش را با قیچی*های آتشی قیچی می*کردند، گفتم او چه کرده است گفتند خود را به مردان نامحرم نمایش می*داده که به او رغبت کنند.

پیامبر اکرم(ص): وقتی دیدی زنها سرهایشان را مثل کوهان شتر درست کردند، ایشان را لعنت کنید که آنها معلومند و نمازشان مقبول نیست.

پیامبر اکرم (ص): هر کس عمدا نماز را ترک کند کافر است.

 

[♔ŠĦДĦДB♔]

آداب ماه مبارک رمضان

آداب معنوى 2000 عمل مستحب و مكروه


از امیرالمؤ منین (علیه السلام ) روایت شده است : ((نگویید رمضان ؛ زیرا نمى دانید رمضان چیست ؟ اگر کسى گفت ؛ باید صدقه داده و روزه بگیرد؛ همانطور که خداوند فرموده است بگویید ماه رمضان .))
در اینجا گوشه اى از آداب این ماه مبارک و ماه میهمانى خدا را ذکر مى کنیم :

۱ - مستحب است که در سحر و افطار، قبل از شروع و بعد از گفتن بسم اللّه الرحمن الرحیم سوره قدر خوانده شود.
۲ - بهترین دعایى که خوب است قبل از افطار خوانده شود، دعایى است که در اقبال آمده و مفضل بن عمر آن را روایت کرده است : اللهم رب العظیم ...(۱۱)
۳ - از مراقبت هاى ماه رمضان ، پاک کردن دل با توبه صادقانه است .
۴ - از دیگر مراقبت هاى این ماه ، پاکیزه نمودن مال با دادن خمس است تا غذا، لباس ، مکان و هر چیزى که روزه دار در آن دخل و تصرف مى کند، پاک شود.
۵ - باید براى شروع خوب سال ، تلاش کند. روایات زیادى داریم که : ((ماه رمضان ، ابتداى سال است : اگر انسان در این ماه ، خود را سالم نگه دارد، تمام سال سلامت خواهد ماند.))
۶ - از مراقبات این ماه ، توسل در شب اول است . مهمترین کارى که سالک باید انجام دهد این است که در شب اول ماه به یکى از معصومین (علیهم السلام ) که حامى و نگهبان آن شب است ، مراجعه و با چهره آبرومند و نورانى او نزد پروردگارش ، به درگاه خدا روى آورد.
۷ - از مراقبات این ماه ، انجام دادن متناسب نوافل و مستحبات است . سزاوار است که سالک حال خود را بررسى و نشاط، کسالت ، کار، فراغت ، نیرو و ضعف خود را نسبت به نوافل و مستحبات سنجیده و بعد از مراعات حال خود، به ترتیب ، بهترین ها را انتخاب نماید. در روایات زیادى آمده است که نوافل در این ماه ، بیش از هزار رکعت است
۸ - از کارهاى مهم در این ماه ، قرائت قرآن ، دعا و ذکر است که باید از هر کدام مقدار معینى انتخاب و در هر روز انجام شود. دعاى ((ابى حمزه ثمالى )) را نیز باید به اندازه اى که مى تواند، در تمام شب ها یا یک شب درمیان بخواند. هر روز یکى از دعاهاى روز را خوانده و براى توفیق در شب قدر و شب عید فطر زیاد دعا نماید و نباید در روزهاى جمعه ، نمازى را که روایت شده است ، ترک کند. از مهمترین دعاها در شب و روز، دعا براى ولى امر، خلیفه خداوند، امام زمان (عج ) مى باشد. و باید براى پدر، مادر، معلمین ، برادران دینى ، نزدیکان ، همسایگان و هر کسى که حقى به گردن او دارد همچنین تمام مؤ منین ، دعا و استغفار نموده و آنان را در دعاهایى که براى خود مى نماید، شریک کند.
۹ - از اعمال مهم این ماه ، غسل در شب و روز اول و شب هاى فرد است . در روایت آمده است : ((کسى که شب اول ماه رمضان ، در رودى جارى غسل کرده و سى مشت آب بر سرش بریزد، تا ماه رمضان آینده پاک مى شود)) و ((کسى که در اولین روز سال ، در آب جارى غسل کرده و سى مشت آب بر سرش بریزد، این عمل ، داروى یک سال او خواهد بود)).
۱۰ - خوردن سحرى مستحب است . روایت شده است : ((سحرى بخورید، گر چه جرعه آبى باشد. توجه داشته باشید که خدا برکسانى که سحرى مى خورند، درود مى فرستد.)) باید به نیت استحباب سحرى نزد خدا و نیرو گرفتن بر عبادتها در طول روز، سحرى خورد.
۱۱ - در روایتى آمده است صدبار خواندن سوره دخان تا شب بیست و سوم براى شناخت این شب مفید است . در روایت دیگر نیز آمده است که به جاى آن مى توان هزار بار سوره قدر را خواند.
۱۲ - از کارهاى مهم در این ماه ، افطارى دادن به روزه داران است که پاداش * آن زیاد مى باشد.
۱۳ - از کارهاى مهم دیگر در این ماه براى اهل علم ، امامت جماعت و وعظ مى باشد.
۱۴ - از اوقات مهم در ماه رمضان ، شب قدر است . شبى که از هزار ماه ، بهتر مى باشد. روایتى داریم مبنى بر این که از هزار ماه جهاد، بهتر و از سلطنت هزار ماه ، بهتر و عبادت آن ، بهتر از عبادت هزار ماه مى باشد. در روایات اهل بیت نیز آمده است : ((فرشتگان در شب قدر فرود آمده و در زمین پخش * مى شوند، بر مجالس مؤ منین گذشته ، بر آنان سلام مى کنند و براى دعاهاى آنها آمین مى گویند، تا آنگاه که سپیده دم طلوع مى کند.))
سزاوار است که شیعه امیرالمؤ منین (علیه السلام ) تمام سعى خود را جهت آمادگى براى اعمال این شب به کار گیرد؛ مثلا مکان ، لباس مناسب ، عطر و صدقه اى تهیه و مضامین لطیفى را براى مناجات با پروردگار و کلمات برانگیزنده اى را در خطاب به معصومین (علیهم السلام ) انتخاب کند. همچنین میهمانان مخصوصى را که مناسب با این شب مى باشند و چند فقیر را براى صدقه دادن در نظر بگیرد.
۱۵ - سزاوار است که براى شب قدر براى ذکر و دعا وقت مناسبى تعیین کند. همچنین وقت مناسبى را که در آن خواب آلود یا سیر یا گرسنه نبوده و موانع دیگرى نیز نداشته باشد، براى تفکر معین کند.
۱۶ - نمازهاى مستحبى شب قدر و این ماه ، در بخش نمازهاى مستحبى ذکر شده است که ثوابهاى زیادى بر آنها مترتب مى باشد.
۱۷ - از اعمال شب قدر، خواندن دعاى گشودن قرآن و روى سر گذاشتن قرآن مى باشد. به این نیت که عقل و او با این عمل تقویت شده و با دانشهاى قرآن کامل شود و نور عقل با نور قرآن ضمیمه گردد.
۱۸ - در شب قدر، خواندن زیارت امام حسین (علیه السلام ) با بعضى از زیارتهایى که وارد شده است ، مستحب مى باشد.
۱۹ - خواندن سوره روم ، عنکبوت و دخان در شب بیست و سوم ، مستحب مى باشد.
۲۰ - خواندن دعاهایى که در این شبها وارد شده است ، بخصوص دعایى که سید از بعضى کتابهاى کهن نقل نموده و اول آن چنین است : اللهم ان کان الشک فى اءن لیله القدر فیها تقدمها واقع فانه فیک و فى وحدانیتک و تزکیتک الاعمال زائل . مستحب مى باشد.
۲۱ - خواندن دعایى کوچک از امام سجاد (علیه السلام ) در این شب ، مستحب مى باشد که اول آن ((یا باطنا فى ظهوره )) مى باشد؛ دعایى که در یکتا دانستن خداوند کامل مى باشد.
۲۲ - سزاوار است که ساعتى از شب را مخصوص مراقبت قرار داده و در آن ساعت علم پروردگارش را به بدحالى او، قدرتش را بر نجات دادن او، فضل ، بخشش و کرم او را در نظر گرفته و سپس با امیدوارى ، بر در بخشش و کرم او چشم دوخته و در انتظار رحمت و عنایت او باشد.
۲۳ - سزاوار است که شب هاى قدر را با توسل به حامیان معصوم (علیهم السلام )، سپردن عمل به آنان ، عرضه آن به خداوند با دستهاى آنان ، تضرع به درگاه آنان براى اصلاح عمل ختم نماید براى این که آنان به درگاه خداوند تضرع نموده تا او این عمل را قبول و آن را به عمل صالح تبدیل نموده و آن را پرورش دهد.
۲۴ - کار مهم دیگر، وداع ماه رمضان و متاءثر شدن به خاطر جدایى از آن است . در این رابطه دعاها و مناجاتهایى پر ارزش با ماه بزرگ خدا رسیده است .
۲۵ - خوب است که در ساعات پایانى آخرین روز ماه رمضان ، که روز عرضه اعمال ماه است ، با نگهبان روزش که از معصومین (علیهم السلام ) مى باشد، با رعایت آداب تواضع و توسل ، مناجات نماید و آنگونه سخن بگوید که محبت آنان را برانگیخته و باران رحمت و کرامت آنان بر او ببارد. همچنین با معذرت خواهى ، اعمالى را که در این ماه انجام داده است را به آنان واگذارد و با درخواستى تضرع آمیز بخواهد که با شفاعت و دعایشان اعمالش را اصلاح نموده و با تضرع از خدا بخواهند که با عفو فراوان خود، آن را پذیرفته و به چندین برابر اعمال خیر تبدیل نماید. اگر این امور را در اواخر روز، در سجده انجام دهد و این ماه را به حال سجده و گرسنگى به پایان برساند و با این حال وارد شب عید شود، امید است که به کرامتى از جانب خداوند متعال برسد که بالاتر از آرزویش باشد(۱۲).
آداب شب و روز عید فطر
۱ - عبادت در شب عید فطر بسیار مهم است . از امام سجاد (علیه السلام ) روایت شده است که به فرزندانش در مورد این شب سفارش کرده و مى فرمودند: ((این شب کمتر از آن شب نیست .)) منظور حضرت (علیه السلام )، شب قدر بود.
۲ - مهمترین کارها در این شب ، بعد از جستجوى ماه و دیدن آن ، خواندن دعایى است که هنگام دیدن ماه خوانده مى شود و در صحیفه سجادیه نیز آمده است ، همچنین سلام و تضرع کامل به نگهبان شبش که از معصومین (علیهم السلام ) است و توسل جستن به آنان جهت جدیت ایشان در اصلاح اعمال او در این ماه از اعمال این ماه به شمار مى رود.
۳ - غسل کردن به هنگام غروب روز آخر ماه رمضان مستحب است .
۴ - مستحب است که بعد از نوافل مغرب ، در حالى که دست هاى خود را بلند کرده است ، بگوید: یا ذالمن و الطول ، یا مصطفى محمد و ناصره ، صل على محمد و آل محمد و اغفرلى کل ذنب احصیته و هو عندک فى کتاب مبین .
آنگاه سجده کرده و صد بار در سجده بگوید: ((اتوب الى اللّه )) سپس * حاجت خود را طلب کند.
۵ - بعد از نماز مغرب ، عشاء، صبح و عید، این تکبیر را بگوید: الله اکبر لا اله الااللّه و اللّه اکبر و لله الحمد اللّه اکبر و الحمد لله على ما هدانا.
بهتر است این تکبیر را در پى این نمازها، ترک نکند.
۶ - مستحب است بعد از نماز مغرب و عشا، دو رکعت به جا آورده در رکعت اول بعد از سوره فاتحه ، صد بار سوره اخلاص و در رکعت دوم بعد از سوره فاتحه ، یک بار سوره اخلاص را بخواند. آنگاه قنوت خوانده و به رکوع رفته سجده کند و سلام بدهد. آنگاه سجده کرده و در سجده صد بار بگوید(اتوب الى اللّه )).
۷ - از مهمترین اعمال در این شب ، زیارت امام حسین (علیه السلام ) است .
۸ - از مهمترین کارها، به پایان بردن این شب با تسلیم اعمال به نگهبان شب است .
۹ - روز عید فطر، روزى است که هر کس به تناسب اعمالش در ماه رمضان ، پاداش مى گیرد. در حدیثى امام حسن (علیه السلام ) مى فرماید: ((...به خدا سوگند اگر پرده ها فرو افتد، نیکوکار مى اندیشد که چرا بیشتر عمل نیک انجام ندادم و بدکار مى گوید چرا بد کردم ! و از شانه کردن مو و صاف کردن لباس خود باز مى ماندند.)) از کارهاى مهم در روز عید فطر، توسل به حامى و نگهبان آن روز و شفیع قرار دادن او در اول آن و مبالغه در آن به اندازه بزرگى این روز است .
۱۰ - مستحب است که در روز عید فطر، غسل کند و سزاوار است غسل خود را با ((بسم اللّه )) شروع کرده و بعد از انجام آن ، بگوید: اللهم اجعله کفاره لذنوبى و طهر دینى و اذهب عنى الدرن
(خدایا! این را کفاره گناهانم قرار ده ، دینم را پاک گردان و پلیدیها را در من از بین ببر).
۱۱ - از اعمال این روز خواندن دعاى ندبه و اندوه به خاطر غیبت امام زمان (عج ) و دعا براى فرج او مى باشد.
۱۲ - از اعمال این روز، نماز عید فطر است . سزاوار است که قبل از خروج از منزل ، به نیت انجام دستور خداوند با یک یا چند دانه خرما افطار نموده و دعایى را که در این مورد رسیده است ، بخواند و هنگام برپایى نماز عید به صورت جماعت ، مصیبت غیبت امام زمان (عج ) را به یاد آورد و به یاد داشته باشد که امامت نماز عید از حقوق مخصوص امام زمان (عج ) مى باشد. همچنین سزاوار است که به نیت قرار گرفتن در سایه عنایت خدا، در فضاى بدون سقف ، نماز خوانده و بر خاک بنشیند با روح توجه در نماز، کامل شود.
۱۳ - مستحب است که روز عید فطر را با توسل به نگهبان روز، که از معصومین (علیهم السلام ) مى باشد، به پایان ببرد.
- ماه شوال نیز آدابى دارد مثل روزه گرفتن در روزهاى چهارشنبه و پنج شنبه و آداب دیگرى که در مفاتیح الاجنان و المراقبات ذکر شده است .
از پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) روایت شده است : ((شوال نامیده شد؛ زیرا گناهان مؤ منین در آن از بین مى رود))(۱۳)
آداب ماه ذى القعده الحرام
این ماه اولین ماه از ماههاى حرام است که جنگ با کفار در آن ماهها حرام مى باشد.
از مراقبات این ماه :
۱ - توبه کردن از اعمال گذشته است .
۲ - روزه روزهاى پنج شنبه ، جمعه و شنبه از ماههاى حرام مستحب مى باشد. رسول خدا (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: ((کسى که سه روز از ماه حرام ، پنج شنبه ، جمعه و شنبه را روزه بگیرد خداوند عبادت یک سال را براى او مى نویسد.))
۳ - از کارهاى مهم این ماه ، عمل کردن به دستورالعمل شب نیمه این ماه است . پیامبر (صلى الله علیه و آله و سلم ) فرمودند: ((شب پانزدهم ذى القعده ، شب مبارکى است . خداوند در آن با رحمت به بندگان مؤ منش * مى نگرد. پاداش کسى که در آن با عمل از خداوند فرمانبردارى کند، مانند پاداش صد روزه دار ملازم مسجد که به اندازه یک چشم بهم زدن نیز نافرمانى خدا را ننموده اند، مى باشد)).
بنابراین انسان باید در نیمه شب ، مشغول طاعت خداوند شده و به دعا و نماز بپردازد.
۴ - کار مهم در این ماه ، آگاهى از نعمت هایى است که خداوند در روز ((دحو الارض )) (بیست و پنجم ذى القعده ) یعنى روز گسترش زمین ، به بشر ارزانى داشته است ؛ زیرا آگاهى از نعمت و کم و کیف آن اولین مرتبه شکر است . در روایات زیادى آمده است که در این روز، کعبه نصب گردیده ، زمین گسترده شده ، آدم (علیه السلام ) پایین آمده است ، خلیل و عیسى علیهما السلام متولد شده اند و رحمت پخش شده است . از امیرالمؤ منین (علیه السلام ) روایت شده است که فرموده اند: ((اولین رحمتى که از آسمان به زمین نازل شد، در بیست و پنجم ذى القعده بود. کسى که این روز را روزه داشته و شبش را به عبادت بایستد، عبادت صد سال را که روزش را روزه و شبش را در عبادت باشد، خواهد داشت . در این روز، یک میلیون رحمت نازل مى شود که نود و نه هزار تاى آن براى روزه داران این روز و عبادت کنندگان این شب خواهد بود.))

۵ - نماز روز دحو الارض دو رکعت مى باشد که در بخش نمازهاى مستحبى آمده است . مستحب است دعایى را که اول آن ((یا داحى الکعبه ...))است را بخواند(۱۴).

 

[♔ŠĦДĦДB♔]

آداب غذا خوردن از دید اسلام

مقدمه

شايد ديده و يا شنيده ايد كه افرادى با داشتن سرمايه ى بسيار و بهره مندى از همه گونه امكانات رفاهى و استفاده از انواع غذاهاى رنگارنگ ، از نعمتى بزرگ يعنى سلامتى محرومند و به همين دليل از زندگى خود لذتى نمى برند! و بالعكس افرادى با خوردن غذايى معمولى و ساده در كمال صحت و سلامت عمرى طولانى مى كنند و از زندگى خود لذت مى برند. به راستى رمز و راز سلامتى در چيست ؟

عده اى چنين تصور مى كنند كه سلامتى فقط با خوردن غذاهاى گوناگون كه سرشار از ويتامين ها، پروتئين ها، مواد معدنى و... باشد بدست مى آيد. حاصل آنكه چنين نيست و آنچه مهم است چگونه خوردن است نه چه چيز خوردن !

درست خوردن تاءثير به سزائى در سلامتى شما دارد و شما را از دچار شدن به بيماريهاى مختلف و امراض گوناگون مصون نگاه مى دارد.
آنچه در اين كتاب مى خوانيد نكته هاى مهمى است كه همه ما براى سالم ماندن و خوب زندگى كردن به دانستن آن نيازمنديم .

اين نكته ها كه برگرفته از كلمات گهربار ائمه معصومين (عليهم السلام ) مى باشد در برگيرنده سه محور مهم در آداب غذا خوردن است :

1 - آدابى كه پيش از غذا خوردن بايد رعايت نمود.

2 - آدابى كه به هنگام غذا خوردن بايد رعايت نمود.

3 - آدابى كه پس از غذا خوردن بايد رعايت نمود.

لطفا با دقت اين نكته ها را بخوانيد و به آن عمل كنيد، تا هميشه جسمى سالم و روحى شاداب داشته باشيد و بدانيد هميشه پيشگيرى بهتر از درمان است . (سید رضا حسینی)


1 - آغاز غذا با نام خدا

غذاى خود را با نام خدا آغاز كنيد.

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

به هنگام غذا خوردن خداى را ياد كنيد و از بيهوده گوئى اجتناب نمائيد ،

زيرا كه طعام نعمت و رزقى از خداوند است و بر شماست كه در آن خداى را ياد كرده و شكر گوئيد.

(فروع كافى ، ج 6، ص 296)



2 - نمك قبل از غذا

ابتداى غذا، كمى نمك بخوريد

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

در شروع به غذا خوردن ، نمك بخوريد، اگر مردم مى دانستند نمك چه خاصيتى دارد هر آينه به جاى داروهاى مجرب ديگر آن را انتخاب مى كردند.

(طب الائمه ، ص 70)



3 - شروع با سركه

خوب است غذا را با سركه شروع كنید.

محمد بن على گويد: مردى در خراسان خدمت امام رضا (عليه السلام ) بود. غذايى براى آن حضرت آوردند كه با آن سركه و نمك بود.

آن حضرت آغاز غذا را با سركه شروع كردند، آن مرد گفت : قربانت گردم ، شما به ماها امر كرديد با نمك شروع كنيم ! آن حضرت فرمودند:

اين مثل آن است ، بدرستى كه سركه ذهن را قوى و عقل را زياد مى كند.

(طب و درمان ، ص 140)



4 - شستن دست ها

دست هايتان را قبل و بعد از غذا بشوئيد.

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

شستن دست ها قبل از غذا، رزق را زياد مى كند، لباس ها را از آلودگى حفظ مى نمايد و چشم را تقويت مى كند.

(خصال ، ص 612)



5 - كم خوردن و سلامت

كمتر غذا بخوريد تا كمتر بيمار شويد.

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

خوراكت را كم كن تا بيمارى تو كم گردد.

(غررالحكم ، ج 1، ص 114)



6 - كم خوردن و سبك بودن

كمتر غذا بخوريد تا سبكتر باشيد.

پیامبر اکرم (صلى الله عليه و آله ) فرمودند:

محبوبترين شما در پيشگاه خدا آنكس است كه كم خوراكتر و سبكتر باشد.

(كنز العمال ، ج 15، ص 261)



7 - ميانه روى در خوردن

در غذاخوردن ميانه رو باشيد.

امام صادق (عليه السلام ) فرمودند:

هرگاه مردم در خوراك خود ميانه رو باشند، بدن هايشان پايدار و محكم است .

(سفينة البحار، ج 2، ص 79)



8 - سبك خوردن

سعى كنيد سبك و متعادل غذا بخوريد.

امام كاظم (عليه السلام ) فرمودند:

تدبير غذايى و رژيم خوراكى اين نيست كه اصلا چيزى نخورى ولكن رژيم اين است كه چيزى بخورى اما سبك.

(وسائل الشيعه ، ج 17، ص 183)



9 - پرخورى و هوشيارى

از پرخورى بپرهيزيد تا هوشيار بمانيد.

پیامبر اکرم (صلى الله عليه و آله ) فرمودند:

پرخورى موجب از بين رفتن و نابودى هوشيارى و زيركى است .

(مستطرف ، ج 1، ص 180)



10 - پرخورى

از پرخورى بپرهيزيد تا تندرست بمانيد.

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

يا كميل ! شكمت را از خوراك پر مكن ، براى آب هم جا بگذار و براى هوا هم قرار بده ، تا اشتها دارى دست از خوراك بردار،

اگر اين كارها را انجام دادى خوراك بر تو گوارا گردد، همانا تندرستى با كم خوردن و كم نوشيدن است .

(تحف العقول ، ص 66)


- اشتها به غذا

از خوردن غذايى كه بدان اشتها نداريد، بپرهيزيد.

رسول اکرم (صلى الله عليه و آله ) فرمودند:

بر حذر باش از آنكه ، بخورى آنچه را اشتها ندارى كه باعث حماقت و نادانى مى گردد.

(لئالى الاخبار، ش 2)



12 - سير بودن دائمى

از هميشه سير بودن بپرهيزيد.

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

از هميشه سير بودن و بسيار خوردن بپرهيزيد كه اين كار بيمارى ها و رنج ها را بر مى انگيزاند.

(غررالحكم ، ج 51، ص 151)



13 - حرام خوردن

از غذاى حرام دورى گزينيد.

رسول اکرم (صلى الله عليه و آله ) فرمودند:

هر كه لقمه اى از حرام بخورد، تا چهل شب نمازش مقبول نگردد و تا چهل روز دعايش مستجاب نشود و هر گوشتى كه از حرام برويد، آتش به آن سزاوارتر باشد.

(بحارالنوار، ج 66، ص 314)



14 - غذاى داغ

از خوردن غذا داغ اجتناب نماييد.

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

غذاى گرم را وا نهيد تا سرد شود زيرا، براى رسول اكرم (صلى الله عليه و آله ) غذا حاضر كردند (ايشان) فرمودند:

وا نهيدش تا سرد شود و قابل خوردن گردد، كه خداى عزوجل آتش به ما نمى خوراند، و بركت در غذاى خنك است .

(فروع كافى ، ج 6، ص 322)



15 - در جمع خوردن

بهتر است در جمع غذا بخوريد.

پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه و آله ) فرمودند:

محبوبترين خوراكى در پيشگاه خدا چيزى است كه دست ها بر آن زياد باشد. (خورنده ى آن بسيار باشد.)

(نهج الفصاحة ، ص 15)



16 - فوت كردن در ظرف غذا

در ظروف آب و غذا فوت نكنيد.

امام صادق (عليه السلام ) فرمودند:

دميدن در ظرف آب و غذا و در محل سجده مكروه است .

(خصال ، ص 158)



17 - توجه به مستمندان

مستمندان را هنگام خوردن غذا رد نكنيد .

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

چون سفره ى غذا گذارده شد و، سائل و مستمندى از راه رسيد او را رد نكنيد.

(محاسن برقى ، ص 423)



18 - شام شب

شب ، حتما شام بخوريد ولو به لقمه اى .

امام رضا (عليه السلام ) فرمودند:

شب حتما غذا بخوريد، اگر چه مقدار كمى نان باشد، چون باعث قوت جسم مى شود.

(طب الائمه ، ص 65)



19 - شتاب در خوردن

غذا را خوب بجويد و در خوردن هرگز شتاب نكنيد .

امام صادق (عليه السلام ) فرمودند:

غذا خوردن را طولانى كنيد، زير لحظات آن از عمرتان محسوب نمى شود.

(سفينة البحار، ج 1، ص 27)



20 - راه رفتن و خوردن

سعى كنيد هنگام راه رفتن چيزى نخوريد.

امام صادق (عليه السلام ) فرمودند:

در هنگام راه رفتن چيزى نخوريد، مگر آنكه مجبور باشيد.

(روضة المتقين ، ص 524)


- سبزى با غذا

بر روى سفره ى غذا سبزى را فراموش نكنيد

رسول اکرم (صلى الله عليه و آله ) فرمودند:

سفره هاى خودتان را با سبزى ها بيارائيد، زيرا انواع ميكروب ها را نابود مى سازد.

(طب النبى . ص 3 )



22 - غذاى ريخته شده در سفره

بهتر است غذاهاى ريخته شده بر روى سفره را بخوريد

امیرالمومنین (عليه السلام ) فرمودند:

امورى موجب رزق و روزى انسان مى شود : (كه از جمله ى آن امور) - خوردن غذاهاى ريخته شده بر سر سفره است .