Welcome!

By registering with us, you'll be able to discuss, share and private message with other members of our community.

SignUp Now!

جایگاه (آغل) شتر

اطلاعات موضوع

Kategori Adı حیوانات اهلی
Konu Başlığı جایگاه (آغل) شتر
نویسنده موضوع *JujU*
تاریخ شروع
پاسخ‌ها
بازدیدها
اولین پسند ارسالی
Son Mesaj Yazan *JujU*

*JujU*

کاربر انجمن
تاریخ ثبت‌نام
Nov 6, 2013
ارسالی‌ها
2,786
پسندها
394
امتیازها
83
محل سکونت
تهران
تخصص
فکر کردن به چیزایی که دیگران ساده ازش رد میشن
دل نوشته
هر روز معجزه است اگر به خدا ایمان بیاوریم..

اعتبار :

جایگاه ( آغل ) شتر:
بسیاری از عوامل محیطی وتغذیه ای در پرورش شترها موثرند . مهم ترین اینعوامل عبارتند از : جیره غذایی ، جایگاه مناسب ، بهداشت جایگاه ، مدیریتصحیح ، تهویه ونور كافی وتأمین آب شرب بهداشتی ، كنترل بیماری ها واحیاناًواكسیناسیون در برابر برخی از بیماری های شایع وغیره كه می تواند نتیجهبسیار مطلوبی در افزایش تولیدات دامی وجلوگیری از مرگ ومیر دام داشته باشد. بنابر این توجه كافی به وضعیت جایگاه وآغل شترها وتهیه علوفه وغذایمناسب ورعایت بهداشت امری ضروری در پرورش شتر به شمار می رود .
درحال حاضر معمولاً شتر داشتی به سه صورت چرای آزاد ، نیمه آزاد وبسته پرورشداده می شود در حالت آزاد شترها مشابه دام وحشی در مراتع چرا و جفتگیری وزایش می كند و شترداران هر از چند گاهی به منظور جمع آوری بچه شترها یاداغ كردن و یا سایر عملیات پرورش موقتاً اقدام به جمع آوری آنها می كنند .
در حالت نیمه آزاد گله شتر توسط ساربان چرانیده شده و تحت كنترل می باشد.دراین حالت، با توجه به شرایط مختلف، تقریباً هر 50 شتر توسط یك ساربان باوسیله نقلیه ( موتور سیكلت) و در حدود 20 نفر شتر بدون وسیله نقلیه ادارهمی شود. در چرای آزاد، شتر می تواند به طور متوسط تا حدود 50 ـ 70 كیلومتراز منبع آب دور شده و سپس به طرف آن مراجعت كند در حالی كه در چرای نیمهآزاد این فاصله بیش از 20 ـ 25 كیلومتر نخواهد بود .
در چرای بسته، شتردار شتر ها را در آغل های مناسب قرار داده ودر كنار سایر دام های خودبه عنوان شترهای داشتی ویا پرواری ، پرورش می دهد . در این روش علی رغمتأمین علوفه شتر به صورت دستی ، معمولاً شترها به صحرا نیز فرستاده میشوند تا از میزان هزینه مصرفی كاسته گردد اما به هر حال دراین روش غذایمكمل وبرخی ویتامین ها واملاح معدنی به جیره شترها اضافه می شود ومعمولاًدر این حالت شترها از معدل رشد بالاتری نسبت به دو روش سابق برخوردارندوشتردار به سرعت از بروز بیماری در گله خود مطلع شده ومی تواند اقدام بهدرمان دسته جمعی شترها نموده وكانون های مخفی بیماری در گله خود را از بینببرد . ضمناً شتردار به راحتی از فحل بودن ناقه ها مطلع شده ومی تواند بهسرعت اقدام به تلقیح آنان نماید كه این امر نیز می تواند باعث افزایشمیزان باروری در گله گردد .
در دو روش چرای آزاد ونیمه آزادمعمولا ً جایگاهی برای شتر در نظر گرفته نمی شود اما در روش بسته ، ایندام باید در جایگاه مخصوصی جدای از دام های اهلی دیگر نگهداری شود .

جایگاه ( آغل ) شتر :
بررسی ها نشان می دهد كه شترها از مقاومت خوبی در قبال سرما وگرمابرخوردارند . شترهای دو كوهانه به علت داشتن پشم زیاد در برابر سرمای شدیدمقاوم هستند ومی توانند در برابر باد وبوران وطوفان های سرد كوهستانمقاومت نموده وراه خود را در مناطق سنگلاخی ادامه می دهد . این گونه ازشترها در كشورهای مغولستان وقزاقستان وشمال چین كه از سرمای شدید برخودارهستند نگهداری می شوند . از سوی دیگر شترهای یك كوهانه به علت ساختار خاصفیزیولوژیك خود به گرمای زیاد مقاوم هستند ومعمولاً این شترها در شمالآفریقا خاورمیانه وهند وپاكستان نگهداری می شوند وقادر به تحمل گرمایسوزان صحاری خشك وبی آب وعلف این مناطق بوده ومی توانند گرمای تا 60 درجهسانی گراد ویا بیشتر را تحمل نموده ودر زیر آفتاب سوزان كویر به راه خودادامه دهند بدیهی است كه در چنین شرایط محیطی از اشتهای حیوان كاسته میشود .
یكی از دلایل رواج آغل های باز یا بهاربندها در پرورش شتر نیزهمین مسأله مقاومت حیوان در برابر سرما وگرمای شدید است . در این گونه آغلها مسأله تهویه نیز به خودی خود حل شده است ، به ویژه كه این مسأله در آغلهای بسته بسیار ضروری ومهم است . چنان چه در پرورش شتر ، تولید شیر مطرحباشد ، باید به خاطر داشت كه میزان تولید شیر ارتباط مستقیمی با درجهحرارت محیط دارد وهرچه درجه حرارت محیط افزایش یابد ومیزان آب موجود كمترباشد میزان تولید شیر ناقه كمتر وكمتر می شود ، از این رو باید برای تولیدشیر ، به این امر توجه كافی مبذول نمود .

شتر حیوانی است كه درشرایط طبیعی مناسب و به صورت آزاد پرورش داده می شود. یكی از نكات مثبت وامتیاز این دام نیز روش تغذیه و پرورش آن به صورت آزاد است. بنابر این شترنیاز چندانی به استقرار در جایگاه های بسته و سرپوشیده ندارد و می تواندرمواقع ضروری شترها را در محوطه های محصور ( بهاربند) نگهداری كرد .
شتر یك كوهانه شرایط سخت آب و هوایی را تحمل می كند، ولی در سرمای كمتر ازحدود 15 درجه سانتی گراد زیر صفر نیاز به سرپناه دارد . از طرفی، معمولاًدر روش های پرورش آزاد ونیمه آزاد ، اداره گله از قبیل : پشم چینی، داغكردن، درمان بیماریهای پوستی، واكسیناسیون و احیاناً شیردوشی و غیرهمعمولاً در محل های محصور كه در كنار آبشخورها وجود دارد انجام گرفته وسپس دام را روانه مرتع می كنند . شتر در موقع زایش و همچنین بچه شتر تا یكسالگی كه دوره شیرخوارگی بچه شتر می باشد و بخصوص تا سه ماهگی نیاز بهپناهگاه و مراقبت دارد كه می توان در سیستم های آزاد ونیمه آزاد ، شترهاییكه اواخر دوران آبستنی را طی می كنند در جایگاه محفوظی نگهداری كرد تا پساز زایش و طی دوره شیرخوارگی بچه شترها ( بخصوص تا سه ماهگی ) آن ها رامجدداً روانه مرتع كرد .
در روش بسته وبه منظور پروار بندی میتوان شترها را در محل های محصوری مانند بهاربندها كه در حقیقت جایگاه هایمسقفی است نگهداری كرد . در چنین جاهایی امكان برنامه ریزی غذایی وبهداشتیبرای گله به راحتی امكان پذیر است .
به طور خلاصه از بررسی وضعیتاستقرار و محل توقف شتر در مناطق حاشیه كویر می توان به این نتیجه رسید كهدر این مناطق به عنوان اقدام اساسی باید دراطراف آبشخورهای اصلی و مناسبكه به عنوان مراكز ارتباطی گله ها در یك ناحیه هستند، اقدام به ایجادبهاربند با قسمت بندی های فرعی همراه با انبار ذخیره كاه و سایر علوفهمورد نیاز كرد تا گله های شتر و به خصوص گله های كوچك ( گله های كمتر از10 نفر شتر) یكجا و به طور دسته جمعی از آنها استفاده كنند. اصطلاحاً اینمراكز ‌ایستگاههای خدمات پرورشی و بهداشتی نامیده می شوند .
بنابراین در مورد شترداران خرده پا كه از سیستم پرورش آزاد ونیمه آزاد استفادهمی كنند نیازی به صرف هزینه های سنگین جهت ساختن پناهگاه نیست و در صورتلزوم بایستی پناهگاهی موقت و كوچك برای شترهای تازه زا و بچه های آنها وآن هم برای مدت محدودی از سال در نظر گرفت و برای بقیه گله كه در طول سالدر مراتع مشغول چرا هستند از ایستگاه های ذكر شده در مواقع ضروری استفادهكرد لیكن در مورد گله های بزرگتر ( بیش از 20 نفر شتر مادر ) با توجه بهاینكه معمولاً امكان پرواربندی نیز وجود دارد ایجاد تأسیسات لازم واستفادهاز روش پرورش بسته توصیه می گردد و همان طور كه گفته شد در مورد پرواربندی ها در اغلب موارد ایجاد جایگاه مسقف ضروری است .
نكته حائزاهمیت دیگر اینكه شتر نسبت به بیماری جرب حساس است ویكی از عوامل مستعدكننده در ابتلای شتر به بیماری مذكور ، تراكم بیش از حد آن در یك محوطهبسته می باشد .
جهت ساختن جایگاه نگهداری شتر باید توجه داشت كهجایگاه شتر به طور اساسی از بهاربندی كه داری دیوارهای سرتاسری به ارتفاعسه متر باشد تشكیل می شود . بهتر است شترهای نر را در جایگاهی انفرادیقرار داد تا به كارگران و یا شترهای بیمار ویا شترهای آبستن صدمه نزنند ،همچنین باید محل جداگانه ای را در مركز بهاربند جهت غذا خوردن اختصاص داد،به نحوی كه دارای آخوری به ارتفاع لااقل یك ونیم متر و به گونه ای باشد كهشترها بتوانند دورتادور آن جمع شوند. باید آبشخورهایی نیز در جایگاه قرارداد. در وسط بهاربند باید سایبانی گذاشت كه چهار نفر شتر به راحتی بتواننددر زیر آن بنشینند و هم چنین دارای میخ هایی باشد كه بتوان افسار شترها رابه آن بست .






بهتر است جایگاه خاصی جهت نگهداری شترهای ماده و بچه شترهای شیرخوار در نظر گرفت تا آسیبی به این بچه شترها وارد نیاید .
بهعلاوه ، بهتر است آغل هایی با ورودی و تهویه مناسب جهت نگهداری شترها درزمستان فراهم نمود، چرا كه شترها و مخصوصاً بچه شترها نسبت به سرمایزمستان شدید و پایین آمدن درجه حرارت محیط حساسند . در ورودی این آغل هابهتر است به اندازه 5/2 × تا 5/1 متر باشد .
آغل باید كاملاً خشكوروشن بوده وهوای آزاد به خوبی در آن جریان داشته واز همه مهم تر آفتابگیرباشد . در این روش شترها می توانند آزدانه حركت كرده وبین بهار بندوسایبان رفت وآمد كنند .
باید آغل ها را شمالی ـ جنوبی ساخت تا حداكثر آفتاب به داخل آغل بتابد ودر صورتی كه در محل مزبور بادهای تندی میوزد ویا این كه آغل در مناطق گرمسیری قرار دارد می توان آغل ها را به صورتشرقی ـ غربی بنا كرد وباید توجه داشت كه دیواره های آغل سیمانی باشد تابتوان به راحتی آن را سمپاشی كرد وكنه ها نتوانند در شكاف دیواره ها لانهكرده وتخم ریزی كنند .







آغل شتر از قسمت های زیر تشكیل می شود :
1 ـ جایگاه مسقف
2 - آبشخور
3 ـ بهار بند
4 ـ آخور
5 ـ انبار علوفه

1 ـ جایگاه مسقف :
این محوطه یكی از اساسی ترین مكان های مورد نیاز شتر می باشد وجهت اینمحوطه باید روبه آفتاب ( شرقی غربی یا شمالی جنوبی ) وبرخلاف جهت باد باشد. حداقل مساحت آن برای نگهداری بیست نفر شتر باید 8 * 15 متر باشد . شترهادر این مكان به استراحت پرداخته وعمل نشخوار كردن را انجام می دهند .دیواره های این جایگاه باید سیمانی باشد اما كف آن باید با خاك نرم ویا شنوماسه پوشانده شود وباید توجه داشت كه كف آغل نباید به هیچ وجه سیمانیگردد زیرا كه این امر باعث صدمه دیدن نرمه كف پای شتر می گردد در فصلزمستان می توان كف آغل را با لایه نازكی از كاه یا پوشال پوشاند .
2 - آبشخور :
آبشخور باید در وسط بهاربند ساخته شود ودر هنگام ساختن آن باید توجه داشتكه شتر به علت ساختار آناتومی بدن خود ، گردن درازی دارد وبه همین علت درهنگام آب خوردن چنانچه آبشخور كم ارتفاع باشد این امر ، باعث می شود كهحیوان برای خوردن آب با مشكلاتی مواجه گردد ، از این رو بهتر است كهآبشخور را با ارتفاع مناسب تهیه كرد تا حیوان بتواند به راحتی آب موردنیاز خود را تأمین كند . آبشخور ها باید تمیز ودور از هرگونه حلزون ویازالو بوده واز هرچندی نظافت شوند
3 ـ بهار بند :
با توجه به این كه شتر از دست ها وپاهای بلندی برخوردار است باید دیوارهبهار بند را مرتفع وسرتاسری ساخت تا حیوان نتواند به راحتی از بهار بندبیرون آید . بهتر است كه دیواره بهار بند به ارتفاع سه متر باشد .براینگهداری بیست نفر شتر بهار بندی به مساحت 15 * 24 متر مورد نیاز است .
4 ـ آخور :
همان طور كه در مورد آبشخور گفته شد ، آخور نیز باید مرتفع باشد وارتفاعآن به یك متر تا یك متر ونیم برسد تا حیوان بتواند به راحتی از آن تغذیهكند . البته باید ارتفاع آخور باید با توجه به سن ونژاد وبلندی جدوگاهشترها تعیین گردد وبرای بچه شترها باید ارتفاع كمی داشته باشد . هم چنینبا توجه به حجم سر شتر عرض آن باید 50 سانتی متر بوده وبرای جلوگیری ازپخش غذا به اطراف كنار آن را 25 سانتی متر بلند تز ار كف آخور ساخت .آخورهای گوشه دار برای شترها مناسب نیستند وبهتر است از آخور هائیی كه تاحدودی محدب هستند استفاده شود .



منابع مورد استفاده :
1 ـ شتر وپرورش آن ـ تألیف دكتر محمد مصطفی شكری ، ترجمه دكتر احسان مقدس چاپ اول سال 1376 تهران ، انتشارات نوربخش .
2 ـ نظام دامداری كشور ـ سازمان دامپروری كشور – وزارت كشاورزی .
3 ـ پرورش شتر ـ تألیف دكتر كامبیز ناظر عدل ، چاپ اول سال 1365 ، انتشارات واحد فوق برنامه بخش فرهنگی دفتر مركزی جهاد دانشگاهی .
 
بالا پایین