ایران و ایرانیان در عصر ناصرالدین شاه خاطرات نخستین سفیر ایالات متحده آمریکا در ایران است. در نیمه دوم قرن نوزدهم، ایالات متحده آمریکا، که تا حدودی از کشمکش‌های داخلی فراغت حاصل کرده و مجال یافته بود که به منظور کسب قدرت نظری به خارج بیفکند، به فکر افتاد که برای نفوذ در آسیا و به دست آوردن بازارهای تجاری کشورهای این منطقه، با ایران که دروازه آسیا به شمار می‌رفت و راههای کشورهای آسیایی از آن می‌گذشت رابطه سیاسی برقرار کند. در آن هنگام آمریکا با امپراتوری عثمانی رابطه برقرار کرده بود و در آنجا سفیر و نماینده داشت ولی هنوز پای دیپلمات‌های آمریکایی به ایران باز نشده بود و ایرانی‌ها آمریکا را به درستی نمی‌شناختند. قاره آمریکا در ایران معروف به « ینگی دنیا» و حتی عوام آن را سرزمینی می‌شناختند که در زیر زمین قرار دارد! از آمریکا فقط اطلاعات جسته و گریخته و ناقصی از طریق کشورهای اروپا به ایران می‌رسید. تنها ایرانی‌ای که موفق شده بود بر حسب اتفاق به قاره آمریکا برود و از آنجا خبری بیاورد حاج میرزا ابوالحسن خان شیرازی، ایلچی فتحعلی شاه در دربار انگلستان، بود. تا زمان صدارت امیرکبیر، ایران سفارتخانه واقعی در کشورهای خارجی نداشت و هر وقت که اقتضا می‌کرد و مصلحت ایجاب می‌نمود، از طرف سلاطین ایلچی‌هایی با ماموریت موقت به کشورهای مورد نظر اعزام می‌شدند و پس از انجام ماموریت دوباره به ایران باز می‌گشتند. معروف‌ترین این ایلچی‌ها در زمان قاجاریه حاج میرزا ابولحسن خان شیرازی بود که بعدها در زمان فتحعلی شاه به وزارت امور خارجه ایران هم رسید و بعد از میرزا عبدالوهاب خان معتمدالدوله نشاط، دومین وزیر امور خارجه ایران به شمار می‌رود. حاج میرزا ابوالحسن خان، که قرارداد ترکمانچای را که هم امضا کرده است، به کرات از طرف فتحعلی شاه به سمت ایلچی به کشورهای بزرگ آن زمان اعزام گشت مهم‌ترین این ماموریت‌ها در سال 1224 هجری قمری بود که میرزا ابوالحسن خان به لندن فرستاده شد و پس از این سفر به آمریکا رفت و اولین ایرانی بود که قدم به این سرزمین گذاشت.
