همه چیز در ارتباط با طاعون گاوی (Rinderpest)

[Emma]

مطالب ارسالی در این صفحه توسط دکتر زهرا حلاجیان گردآوری و ترجمه شده است.
طاعون گاوی از بیماری‌های عفونی دام بود که در سال ۲۰۰۱ ریشه‌کن شد. در حدود ۳۰۰سال از شناسائی آن می‌گذرد و در گذشته عامل تلفات عمده در دام‌های اهلی و وحشی بوده و شیوع آن به صورت پاندمی (واگیری جهانی) در گذشته عامل بروز قحطی و گرسنگی در نقاط مختلف جهان بخصوص آفریقا و آسیا محسوب می‌گردید. والتر پلورایت واکسن این بیماری را کشف کرد.

ریندرپست اولین بیماری حیوانی بود که در سطح جهانی ریشه کن شد ولی از آنجایی که همچنان احتمال پاندمی آن وجود دارد، حفظ اطلاعات فعلی امری حیاتی است. ریندرپست یک بیماری ویروسی گاو و سایر نشخوارکنندگان (اهلی و وحشی) است که با تب ، استوماتیت فرسایشی ، اسهال و مرگ و میر زیاد شناخته می شود. در دوره پس از ریشه کنی ، در صورت لزوم، آزمایش برای ریندرپست ، ترجیحاً با استفاده از روش های مولکولی باید انجام شود.

از نظر تاریخی ، rinderpest virus بلایی بود که در سراسر آفریقا ، آسیا و اروپا ویرانی اقتصادی ایجاد کرد. نیاز به مبارزه با ریندرپست، انگیزه ای بود که باعث شکل گیری اولین مدرسه مدرن دامپزشکی، در لوین فرانسه در سال 1762 شد. پس از چندین دهه موفقیت در از بین بردن ریندرپست از اروپا ، این بیماری در سال 1920 در بلژیک به طور غیر منتظره ای شیوع پیدا کرد و تلاش های مجدد برای ریشه کن کردن آن منجر به ایجاد سازمان جهانی بهداشت حیوانات (OIE) در سال 1924 شد. پس از ایجاد سازمان غذا و کشاورزی (FAO) سازمان ملل در سال 1946 ، OIE و FAO در سال 1952 توافق نامه همکاری امضا کردند. پس از آن ، این دو سازمان (FAO و OIE) در چندین کارزار جهانی برای مبارزه با ریندرپست شرکت داشتند که در سال 2011 با ریشه کنی جهانی این بیماری به اوج خود رسید. در حقیقت ، آخرین گزارش شیوع ریندرپست در کنیا در سال 2001 اتفاق افتاد ، اما قبل از اعلام ریشه کنی جهانی ، یک دوره نظارت فعال 10 ساله لازم بود. Rinderpest دومین بیماری ویروسی پس از آبله است که با موفقیت در سراسر جهان ریشه کن شده است.

veterinary school in Lyon (France)

ریشه کنی موفقیت آمیز ریندرپست نشان داد که ریشه کنی آبله در سال 1980 یک کار تکرار نشدنی نبود و درجه اطمینان خاصی را به جامعه بین المللی ارائه می دهد که تلاش های مشترک و مبتنی بر علم می تواند موفقیت های آینده را به همراه داشته باشد. ویروس ریندرپست از نظر زیست شناختی شبیه ویروس peste des petits نشخوارکنندگان است که توسط OIE و FAO بعنوان بیماری دامی بعدی برای ریشه کنی جهانی هدف قرار گرفته است.
ریندرپست یک بیماری در حیوانات چندسمی بود که با تب ، استوماتیت نکروزه ، ورم معده و روده ، نکروز لنفاوی و مرگ و میر بالا شناسای می شد. این بیماری، از نظر اپیدمی کشنده ترین طاعون شناخته شده در گاو می باشد. همه گونه های وحشی و اهلی از راسته Artiodactyla به طور متغیری در معرض ریندرپست قرار داشتند، اگرچه انتشار ویروس تا حد زیادی به انتقال مداوم در میان گاوهای اهلی ، گاومیش و یاك بستگی داشت.این ویروس همچنین بزها و گوسفندان را نیز آلوده کرد و منجر به تشخیص بالینی نادرست به peste des petits نشخوارکننده در مناطقی که این دو بیماری در آنجا وجود داشته است می شد.
اتیولوژی ، اپیدمیولوژی و سرایت
ویروس ریندرپست یک Morbillivirus است که ارتباط نزدیکی با ویروس های ایجادکننده peste des petits نشخوارکنندگان، بیماری دیستمپر سگ و سرخک دارد. سویه های حدت مختلف گاوها را آلوده کرده است که می توانند از لحاظ ژنتیکی متفاوت باشند.با این حال، تنها یک سروتیپ ویروس وجود دارد و واکسن تهیه شده، می تواند دام را از سایر سویه ها محافظت کند.
ویروس ریندرپست در ترشحات بینی و چشم حضور دارد و می تواند در طی دوره کمون (1-2 روز قبل از شروع تب) منتقل شود.انتقال نیاز به تماس مستقیم ویا غیزمستقیم نزدیک، بین حیوانات حساس و حیوانات بیمار، دارد.نقش حیوانات ناقل در سرایت بیماری، بسیار ناچیز می باشد، زیرا ویروس مقاوت کمی دارد و طی 12 ساعت قرار گرفتن در معرض گرما و نور محیط غیرفعال می شود.درحقیقت هیچ حیوان حاملی وجود ندارد و حیوانات بهبود یافته مصونیت مادام العمر را به دست می آورند. در مناطق بومی ، گاوهای جوان پس از از بین رفتن مصونیتی که از مادران گرفته اند و قبل از شروع مصونیت واکسن ، با چرخه ثانویه احتمالی در دسته های وحشی ، آلوده شدند.
یافته های بالینی
در کیس ها، پس از یک دوره 15-3 روزه ، تب ، بی اشتهایی ، افسردگی و افزایش ترشحات چشم و بینی مشاهده میشد و به دنبال آن ضایعات نکروز روی لثه ها ، مخاط ناحیه بوکال و زبان ایجاد می شد. اغلب کام سخت و کام نرم نیز درگیر می شدند.ترشحات چشم و بینی به مرور حالت خلطی می گرفت و پوزه خشک و ترک دار به نظر می رسید. نشانه بالینی آخر اسهال بود که می توانست خونی و آبکی باشد. دوران نقاهت طولانی می شد و همزمان به دلیل سرکوب سیستم ایمنی پیچیده تر میشود.میزان گسترش بیماری اغلب 100٪ و مرگ و میر در مناطق اپیدمی تا 90٪ بود، اما در مناطق بومی بیماری کم و علائم بالینی آن اغلب خفیف بود.

Rinderpest virus, cow

Rinderpest virus, oral lesions, cow

Rinderpest, necrosis and fibronecrotic exudate

ضایعات
ضایعات پاتولوژیک گراس در سیستم گوارش و قسمت های قدامی دستگاه تنفسی ایجاد میشود و یا به شکل نواحی نکروزه و فرسایش یافته، یا ازدحام و خونریزی و"نوار گورخری" در راست روده نمایان می شود.گره های لنفاوی می توانند بزرگ و ادماتیس شوند ، و کانون های نکروز سفید در پلاک های پیرز وجود داشته باشد.ضایعات هیستولوژیک شامل نکروز لنفاوی و اپیتلیال همراه با سن سیشیال ناشی از ویروس بود و همچنین اینکلوژن های داخلی سیتوپلاسمی یا داخل هسته ای اغلب دیده می شد.
تشخیص
توصیه می شود روش های تشخیص آزمایشگاهی در دوران پس از ریشکن شازی، بر پایه تکنیک های مولکولی (مانندRT-PCR) باشد،که نه تنها دقیق هستند بلکه به تجزیه و تحلیل فیلوژنتیک اجازه می دهند تا منبع هر گونه ویروس دوباره در حال ظهور را مشخص کند.
یافته های بالینی و پاتولوژیک برای تشخیص ریندرپست (طاعون گاوی) در مناطق همه گیر بومی و پس از تأیید اولیه آزمایشگاهی شیوع، کافی بود. در مناطقی که ریندرپست شایع نبود، باید نتایج آزمایشگاهی برای تمایز آن از اسهال ویروسی گاو به صورت ویژه، و در مراتب بعدی تفکیک آن از تب ساحل شرقی، تب برفکی، رینوتراکتیت عفونی گاو و تب بدخیم کاتارال مورد استفاده قرار می گرفت.جداسازی ویروس و تشخیص آنتی ژن های ویروسی خاص در بافت های آسیب دیده با استفاده از آزمایش اشاعه ایمنی، استاندارد بود، اما آزمایش های ساده تر، سریع تر و جداکننده تر، مانند ELISA جذب آنتی ژن و رونویسی معکوس PCR (RT-PCR)، تا پایان ریشه کن سازی مورد استفاده قرار گرفتند.روش RT-PCR بااستفاده از خصوصیات فیلوژنتیک ویروس به ردیابی منشأ سویه ها در شیوع جدید کمک می کند. یک آزمایش ساده جریان جانبی برای استفاده در مزرعه نیز در مراحل نهایی مبارزه و ریشه کنی ویروس مفید واقع شد.در یک دوره 10 ساله بین وقوع آخرین شیوع بیماری و اعلام رسمی ریشه کنی، نظارت فعال بر روی ریندرپست در مناطق همه گیر بومی شامل آزمایش همه حیوانات حساس کلونهوف که با استوماتیت فرسایشی مواجه هستند بود.
کنترل
ایمنی فعال در برابر ریندرپست مادام العمر است همچنین مصونیت مادران 6-11 ماه به طول می انجامد. کنترل در مناطق همه گیر بومی با ایمن سازی کلیه گاوها و گاومیش اهلی بیشتر از 1 سال با واکسن کشت سلول ضعیف انجام شد. در این مناطق شیوع با قرنطینه و "واکسیناسیون حلقه" و گاهی با ذبح کنترل می شد. در اپیدمی ها ، بیماری با اعمال قرنطینه و با ذبح حیوانات آسیب دیده و در معرض بیماری بهتر از بین رفت. کنترل جابه جایی های حیوانات برای کنترل ریندرپست حائز اهمیت قرار گرفت. بسیاری از شیوع ها به دلیل جابه جا کردن گاو آلوده به گله هایی که تاکنون در معرض قرار نگرفته بودند، اتفاق افتاد. ثمره این موفقیت عظیم، در مبارزه با peste des petits نشخوارکنندگان حیاتی خواهد بود.

این مطلب حاصل ترجمه و بازسازی از سایت msdvetmanual توسط دکتر زهرا حلاجیان می باشد.