گشنیز کباب با نان سنگک، ناهار آذربایجانی

[*مینا*]

[h=1][/h]

---

امروز به سراغ یکی از غذاهای خوشمزه آذربایجان یعنی گشنیز کباب رفتیم؛ غذایی که مخلوطی از گوشت و سبزی*هاست و بهتر است در یک وعده اصلی میل شود.​

---

نـکـتـه خـانـه*داری
یادتان باشد تخم*مرغ*های افزوده*شده مانع وارفتن کوفته*ها می*شوند پس حتماً آن*ها را با گوشت مخلوط و بلافاصله این مخلوط را برای پخت استفاده کنید زیرا این مواد به دلیل خامی و مغذی بودن، مستعد فساد میکروبی هستند. کوفته*ها باید به اندازه یک گردو باشند و گشنیزها نیز زیاد ریز نشوند بلکه بهتر است به قطعات درشت*تری خرد شوند تا مواد مغذی موجود در این سبزی*ها کمتر ضایع شوند.

مـقـدار کـالـری
این غذا در مجموع 1670 کیلوکالری انرژی دارد و در صورت تقسیم آن به 4 قسمت، میزان انرژی دریافتی هر نفر 400 کیلوکالری خواهد بود که در صورت مصرف این غذا با نان بر مقدار کالری اولیه اضافه خواهد شد.

مـواد لازم برای 4 نفر
گوشت چرخ*کرده 500 گرم 935 کیلوکالری
لپه 2 لیوان 200 کیلوکالری
پیاز متوسط 3 عدد 30 کیلوکالری
تخم*مرغ 2 عدد 200 کیلوکالری
گشنیز خردشده 4 لیوان 100 کیلوکالری
آرد سفید 1 قاشق غذاخوری 27 کیلوکالری
روغن مخصوص سرخ*کردن 2 قاشق غذاخوری 180 کیلوکالری
لیمو عمانی 6 عدد 0 کیلوکالری
نمک، فلفل*سیاه و زردچوبه به میزان دلخواه 0 کیلوکالری

طـرز تـهـیـه
* ابتدا لپه*ها را جداگانه بپزید و آبکش کنید. در کاسه*ای بزرگ 2 پیاز را پوست بکنید و پس از رنده کردن، نصف آن را با گوشت چرخ*کرده کاملاً مخلوط و نصف دیگر پیاز را با لپه پخته*شده خوب بکوبید و به گوشت اضافه کنید و با دست خوب ورز دهید.
* پس از آن، با اضافه کردن نمک، فلفل و زردچوبه آن را مزه*دار کنید. حالا تخم*مرغ*ها را بشکنید و با بقیه مواد خوب هم بزنید. در یک تابه متوسط، کمی روغن بریزید.
* مخلوط گوشت و لپه آماده*شده را به صورت کوفته*های کوچک درآورید و داخل روغن داغ سرخ کنید. در تابه*ای دیگر، گشنیزهای خردشده را سرخ کنید و پیاز سوم را که از قبل خرد کرده*اید، در تابه بریزید و آن را در کنار گشنیز تفت دهید سپس آرد را به آن*ها بیفزایید.
* پس از آن، در قابلمه*ای متوسط چند لیوان آب بریزید و لیموعمانی*ها و گشنیز تفت داده*شده را به آن اضافه کنید و بگذارید 15 دقیقه حرارت ببینند سپس کوفته*های سرخ*شده را به آن*ها بیفزایید و بگذارید 4 تا 5 دقیقه دیگر روی حرارت باقی بمانند تا خوب پخته و آماده خوردن شوند.

گـوشـت چـرخ کـرده؛ ضـدعـفـونـت
پروتئین یکی از درشت مغذی*هایی است که دریافت روزانه آن توصیه می*شود. برای تأمین این نیاز، خوردن گوشت که مواد معدنی*ای مانند آهن، روی و سلنیوم دارد، پیشنهاد می*شود. البته بهتر است تمام چربی*های قابل*مشاهده گوشت قرمز کاملاً گرفته شوند زیرا این چربی*ها از نوع اشباع هستند و می*توانند کلسترول خون را بالا ببرند. در واقع همین چربی است که لزوم محدودیت در مصرف گوشت قرمز را فراهم می*آورد و این مقدار چربی در گوشت*های چرخ*کرده بیشتر است و توصیه می*شود قبل از چرخ کردن، چربی تمام قطعات گوشت گرفته شوند. البته جالب است بدانید اسیدهای آمینه ضروری موجود در گوشت شامل آرژینین، لوسین، والین و لیزین است که هر یک به ترتیب در بدن در تولید گلبول*های سفید خون، تأمین انرژی برای ماهیچه*ها، سنتز پروتئین*ها و پشتیبانی از سیستم ایمنی بدن دخالت دارند. به همین دلیل گوشت را می*توان تقویت*کننده سیستم دفاعی بدن و ضد بیماری*ها به خصوص بیماری*های عفونی دانست.

گـشـنـیـز؛ ضـددیـابـت
این سبزی برگ*سبز در میان اجزای تشکیل*دهنده سبزی خوردن هم، یافت می*شود اما خواص بسیاری را به آن نسبت می*دهند از جمله اینکه دارای آنتی*اکسیدان است و ترکیب*هایی دارد که به آن خاصیت ضدباکتریایی می*دهد و به خصوص میکروب سالمونلا را غیرفعال خواهد کرد.
در ضمن، نتایج مطالعه*ها نشان داده*اند که با خوردن گشنیز می*توان سطح کلسترول بد و تریگلیسریدخون را پایین و سطح کلسترول خوب را افزایش داد. مصرف این سبزی برای افراد مستعد اضطراب و افسردگی مفید است.
گشنیز به دلیل فیبری که دارد می*تواند سطح قندخون را کاهش دهد بنابراین خوردن آن برای دیابتی*ها نیز توصیه می*شود.

لـپـه؛ ضـدکـم*خـونـی
لپه در خانواده حبوبات جای می*گیرد و یکی از منابع گیاهی تأمین*کننده پروتئین مورد نیاز بدن است به طوری که خوردن نصف لیوان لپه، معادل 30 گرم گوشت پروتئین دارد بنابراین کسانی که گوشت کمتر می*خورند، بهتر است این ماده غذایی را در برنامه غذایی خود بگنجانند. علاوه بر پروتئین گیاهی، لپه دارای آهن و کلسیم گیاهی نیز است. به این ترتیب گیاه*خواران باید آن را همراه حبوبات در برنامه روزانه*شان قرار دهند تا احتمال کم*خونی و کمبود کلسیم به حداقل ممکن برسد. در ضمن، از آنجا که حبوبات به آهستگی هضم می*شوند، سطح قندخون را در مدت بیشتری ثابت نگه می*دارند و احساس گرسنگی دیرتر ایجاد خواهد شد بنابراین هنگام گرسنگی*های طولانی*مدت، بهتر است لپه و سایر حبوبات در برنامه غذایی فرد جا داشته باشند.

همراه این غذا
این غذا همراه نان میل می*شود. برخی خانواده*های آذری در آب این غذا تکه*های نان هم خرد می*کنند و توصیه می*شود اگر شما هم می*خواهید این کار را بکنید، از نان*های خشک و البته سبوس*دار استفاده کنید و البته در صورتی که فقط می*خواهید با این غذا نان بخورید، نان سنگک بهترین گزینه است. توصیه می*شود همراه گشنیز کباب یک بشقاب سبزی خوردن تازه و یک لیوان دوغ کفیر میل کنید که تکمیل*کننده وعده شما خواهند بود.

اگر کم*خون هستید
بهتر است به جای گوشت قرمز، غذاهای*تان را با گوشت شترمرغ تهیه کنید زیرا به این ترتیب آهن بیشتری را دریافت خواهید کرد. غذای*تان را با شربت آب*لیموی تازه میل کنید زیرا ویتامین C دریافتی جذب آهن را بالا می*برد.

اگر چربی خون دارید
به جای گوشت قرمز می*توانید سینه مرغ چرخ شده به کار برید و حداقل روغن را استفاده کنید. بهتر است نان مصرفی*تان، از آرد جوی سبوس*دار تهیه شده باشد تا چربی*خونتان کاهش یابد.

اگر گیاه*خوار هستید
در تهیه این غذا از سویا استفاده کنید. یادتان باشد مخلوطی از نخود، لپه و لوبیا نیز می*تواند مقادیر قابل*ملاحظه*ای از نیاز به پروتئین را تأمین کند. البته خوردن این غذا با یک لیوان آب*میوه تازه خانگی می*تواند جذب املاح دریافتی را بالا ببرد.