eLOy
مدیر کل انجمن
- تاریخ ثبتنام
- Jun 21, 2013
- ارسالیها
- 8,743
- پسندها
- 14,851
- امتیازها
- 113
- سن
- 41
- محل سکونت
- TeHrAn
- وب سایت
- www.biya2forum.ir
- تخصص
- نقاشی و خوشنویسی
اعتبار :
تفسیر آیات قرآن کریم - سوره حمد - آیه ١- کتاب تفسیر راهنما - تالیف آیت الله هاشمی رفسنجانی
بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند بخشنده مهربان
بسم اللّه
بسم اللّه الرحمن الرحیم
بسم اللّه
4 - خداوند، رحمان (دارای رحمتی گسترده) و رحیم (مهربان) است.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
بسم اللّه الرحمن
بسم اللّه ... الرحیم
در این که چرا دو صفت رحمانیت و رحیمیت در پی یکدیگر آمده اند ـ در حالی که هر دو حکایت از رحمت الهی دارند ـ چند نظر ابراز شده است. آنچه از کاربرد آن دو صفت در قرآن به دست می آید این است که رحمانیت در رابطه با همه مخلوقات است و رحیمیت تنها در ارتباط با انسان و دیگر مکلفان می باشد. بنابراین رحیمیت خدا به رحمت ویژه الهی به انسانها و سایر مکلفان اشاره دارد.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
توصیف «اللّه» به رحمان و رحیم پس از اشاره به لزوم انجام کارها با نام خدا، گویای حکمت این دستور است ; یعنی، چون خدا رحمان و رحیم است، کارها را با نام او آغاز کنید.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
توصیه به انجام دادن کارها با نام خدا و تذکر به رحمانیت و رحیمیت او به عنوان حکمت این توصیه، گویای این است که نام خدا در کارها، موجب جلب رحمت الهی و در نتیجه به کمال رسیدن آن کارهاست.
بسم اللّه الرحمن الرحیم
از آنجا که غالباً گوینده در آغاز سخن به اهداف کلی برنامه خویش اشاره می کند، می توان گفت که از اهداف انتخاب دو صفت رحمانیت و رحیمیت خدا در آغاز قرآن، رساندن این حقیقت است که قرآن جلوه ای از رحمت الهی برای بشر است.
«بای» بسم اللّه، نشانگر خوبی و حسن خداوند و «سین» اشاره به رفعت او و «میم» اشاره به مجد و عظمت اوست. و بعضی روایت کرده اند که: [میم] اشاره به ملک و سلطنت خداوند است و «اللّه» معبود همه چیز است [و] «رحمان» نظر به رحمت او در باره همه عالم و «رحیم» نظر به رحمت او فقط درباره مؤمنان دارد.
«بسم الله الرحمن الرحیم» به اسم اعظم خدا نزدیکتر از سیاهی چشم به سفیدی آن است.
12 ـ حسن بن فضال گوید: «سألت الرضا (ع) علی بن موسی (ع) عن «بسم اللّه»، فقال: معنی قول القائل «بسم اللّه» اسم علی نفسی سمة من سمات اللّه عز و جل و هی العبادة ... ;(3)
امام رضا(ع) در پاسخ سؤال از معنای «بسم اللّه» فرمود: معنای سخن کسی که می گوید «بسم اللّه» این است که یکی از نشانه های بندگی خدای عز و جل را بر خود می نهم ...».
... حضرت عیسی (ع) فرمود: ... «رحمان» نظر به رحمت واسعه خدا در دنیا و آخرت و «رحیم» نظر به رحمت ویژه او در آخرت دارد».
اسماء و صفات:
رحمان 4، 10; رحیم 4، 10
اللّه:
ویژگیهای اللّه ـ 1
بسمله:
آثار بسمله در کار 8 ; اهمیّت بسمله 3; بای بسمله 10; سین بسمله 10; فضیلت بسمله 11، 12; میم بسمله 10
خدا:
آثار رحمت خدا 5، 7; اسم اعظم خدا 11; اهمیّت نام خدا 7، 8; حُسن خدا 10; رحمانیت خدا 9، 10، 13; رحمت عام خدا 5، 7; رحیمیت خدا 9، 10، 13; رفعت خدا 10; سلطنت خدا 10; مجد خدا 10; مظاهر رحمت خدا 9; موجبات رحمت خدا 8; مهربانی خدا 6; نام خدا 2، 3، 10
روایت:
10، 11، 12، 13
عبودیت:
نشانه های عبودیت 12
قرآن:
رحمت بودن قرآن 2; شروع قرآن 2; منشأ قرآن 1; ویژگیهای قرآن 2، 9
کار:
آداب کار 3; بسمله در کار 3; فلسفه بسمله در کار 7
مؤمنان:
مقامات مؤمنان10
پینوشتها:
1. معانی الاخبار، ص 3، ح 1; نورالثقلین، ج 1، ص 12، ح 46.
2. تفسیر عیاشی، ج 1، ص 21، ح 13; نورالثقلین، ج 1، ص 8، ح 23 و 25.
3. معانی الاخبار، ص 3، ح 1; نورالثقلین، ج 1، ص 11، ح 41.
4. الدر المنثور، ج 1، ص 23.
منبع : پایگاه اطلاع رسانی آیة الله هاشمی رفسنجانی