تاثیر متقابل طراحی پارتیشن اداری و مبلمان اداری

[saadati.amirreza]

امروزه با روند روبه رشد آگاهی در بین مدیران ارشد ادارات دولتی ، شرکت ها ، اعم از خصوصی و دولتی ، در زمینه تاثیر پارتیشن اداری بر راندمان و کارآئی بهتر کارمندان ، مجالی ایجاد شده است تا معماران و طراحان صنعتی و صاحبان دانش صنعت مبلمان اداری اندکی دقیق تر به موضوع طراحی دکوراسیون اداری و تاثیر آن بر مبلمان اداری بیاندیشند و به مسائل ایجاد شده پیرامون نکاتی که ذهن کارفرمایان را مشغول می کند پاسخ های قانع کننده تری بدهند.
از جمله این موارد می توان به مصادیق زیر اشاره نمود :
1- تاثیر منفی مبلمان اداری پیش ساخته موجود در SHOWROOM های سطح شهر بر عاملی به نام پرت فضایی که ناشی از عدم انطباق این نوع مبلمان اداری با فضای موجودمی باشد.
2- ایستائی مبلمان اداری پیش ساخته شده و ترکیب زیبائی شناسی آن و همچنین خصوصیات ارگونومی آن که همانا جزء مهمترین فاکتورهای آرامش فیزیکی و روانی کارمندان است.
3- ناتوانی در تجهیز فضاهای اداری خاص توسط شرکت هایی که توانائی طراحی مبلمان اداری را بر اساس فضاهای موجود ندارند.
از این رو با توجه به مطالب ارائه شده در ابتدا به ذکر گذشته ای از تاثیر متقابل پارتیشن اداری و صنعت مبلمان اداری بر یکدیگر پس از انقلاب صنعتی می پردازیم .
پس از انقلاب صنعتی در اروپا شرایطی بوجود آمد که حتی مبلمان منازل نیز تحت تاثیر تغییرات حاصل از انقلاب صنعتی قرار گرفت. عده ای با تفکرات موجود با این شرایط دست به تولید صنعتی مبلمان زدند در حالی که عده ای دیگر مانند جان راسکین و ویلیام موریس به اصالت تولیدات دستی اعتقاد داشتند و اینان رهایی آدمی از بند صنعت را در رجوع به گذشته و بازگشت به اصول گوتیک و قرون وسطائی می دانستند اما تولیدات این گروه چون کاردست بود آنچنان گران می شد که فقط ثروتمندان توانائی خرید آن را داشتند.
اما قابل تامل ترین تغییرات در طراحی فضاهای اداری و بالاخص مبلمان اداری همزمان با ورود فلسفه اومانیسم ( انسان گرائی ) یا به عبارت بهتر با ورود مدرنیسم به هنر و بالاخص معماری رخ داد در این زمان بود که معماران و طراحان صنعتی به عرصه تولید و طراحی مبلمان توجه بیشتری نشان دادند. فردی مانند لوکوربوزیه ابتداٌ به کاوش پیرامون تناسبات بدن انسان پرداخت که در حقیقت خواص ارگونومیک مبلمان اداری امروز ما نیز تا حدودی از تناسبات این معمار بزرگ الهام گرفته است .
درست در زمانی که در اروپا افرادی مانند لوکوربوزیه و میس وندروهه به تبیین فضاهای Universal space و سپس flat space ، ( به عبارت بهتر فضاهایی با دیوارهای پرده ای curtain wall می پرداختند ) معمار بزرگی به نام فرانک لویت رایت نیز از این امر فارغ نبود و با تعریف جدید خود از نوعی فضا به نام open space ، برای اولین بار فضای اداری کارخانه واکس سازی جانسون را با استدلالات خود بنیان نهاد و جالب تر اینکه این معمار علاوه بر فرم انتزاعی که به این بنا و ستون های آن داده است مبلمان اداری شامل میزهای پرسنلی و بخش مدیریتی آن را نیز خود طراحی کرده است و نکته دیگر اینکه حتی صندلی های موجود در این فضا نیز طرح رایت است .
معماری مانند میس وندروهه علاقه وافری به استفاده از متریال های جدید بالاخص فلز و شیشه در نمای برج های شیشه ای خود داشت و این امر را در طراحی مبلمان اداری برخی از این بناها وارد کرد آنچنان که در طراحی قسمت اداری ساختمان سیگرام در نیویورک ، این امر یعنی استفاده از شیشه و فلز و ترکیب این دو هم در نمای اصلی ساختمان و هم در طراحی مبلمان اداری این شرکت بزرگ بر اساس فضاهای تعریف شده قابل رویت است .یعنی این چنین نبوده است که این معمار میزهای پیش ساخته ای را خریداری نموده و موجبات پرت فضایی را موجب شود بلکه بر اساس فضاهای تعریف شده، مبلمان مورد نیاز را طراحی و حتی خود بر نحوه ساخت آن نیز نظارت داشته است .
البته نباید از این موضوع نیز غافل شد که خود میس هنگامی که بر مدرسه باهاوس در آلمان ریاست می کرد و حتی قبل از او والتر گریپیوس نیز موجبات این تفکر را فراهم نموده بودند . هر قدر که میس در طراحی فضاها و مبلمان اداری به صورت راست گوشه عمل می کرد معمار بزرگ فندلاندی که استاد استفاده از متریال چوب در ساختمان و طراحی فضاهای اداری و آموزشی و میزهای اداری است به فرم های آلی و استفاده از منحنی های خاص خود می پرداخت کما اینکه این امر در طراحی غرفه نمایشگاهی فنلاند بسیار مشهود است و یا در طراحی بخش فضاها و مبلمان اداری شهرداری ساینتسالو به وضوح دیده می شود .
همانطور که در قسمت ابتدائی توضیحاتی داده شد تاثیر مدرنیسم بر طراحی فضاها و مبلمان اداری غیر قابل انکار است .
ورود متریال های جدید و ترکیب آن نیز تاثیرگذاری خاص خود را دارد . اما این بدان معنا نیست که مبلمان کلاسیک موجود در بازار قابلیت عرضه نداشته باشد . ممکن است این سوال پیش آید که بازگشت به اصول مبلمان قدیم آیا حکایت از ورود خزنده پست مدرن به این حوزه دارد یا عملا دوره گزار است و این صنعت ( مبلمان اداری ) همچنان با معیارهای موجود در مدرنیسم رو به جلو می تازد. اما نکته ای که در این میان نباید از ذهن دور نمود اهمیت تاثیر طراحی مبلمان اداری بر روح و روان و آرامش کارمندان و افزایش راندمان و کارائی آنان است .
امروزه به تعبیری طراحی فضاهای اداری و مبلمان اداری نه فقط یک هنر بلکه علمی است که اگر مبتنی بر اصول ارگونومیک انسانی نباشد حال هرچه زیبا و هرچه ارزان باشد جز ضرر و زیان چیزی را عاید روسای ادارات و شرکت ها نمی کند گو اینکه امروزه رشته هائی در شاخه معماری که به تبیین و طراحی فضاهای اداری و مبلمان اداری می پردازند نیز در مدارس معماری معتبر دنیا وجود دارد. با توجه به کمبود فضاهای موجود در سطح شهرهای بزرگ دنیا مانند نیویورک ، لندن و کلان شهری مانند تهران و ....... بررسی فضای موجود و طراحی مبلمان اداری بر اساس فضای موجود می تواند کمک بسیار بزرگی برای جلوگیری از پرت فضاهای در دسترس باشد به عبارت دیگر کارفرمایان محدود به بازدید از SHOWROOM های سطح شهر نشوند بلکه حتی ایده های خود را نیز در طراحی فضاها و مبلمان اداری مدنظر خود دخیل دارند و این جاست که شاید عدم جوابگویی میزهای از پیش ساخته شده و دپو شده در انبارهای صاحبان صنعت مبلمان اداری ایران بیشتر چشمگیر شود و این همان مسیری است که در اروپا و امریکا طی شده و امروزه به ایران رسیده است . یعنی جوابگویی بهتر و به صرفه تر طراحی مبلمان اداری بر اساس فضاهای اداری و خواص ارگونومیک که متاسفانه در بسیاری از این طرح ها دیده نمی شود و این عاملی است که امروزه بسیاری از صاحبان این صنعت را با چالش مواجه کرده است.
و آخر اینکه صنعت مبلمان اداری ایران گرچه نوپاست اما قابلیت مقایسه با نمونه های خارجی خود را دارد و اگر این تفکر در بین مسئولین امر بوجود آید که با حمایت از صنعت مبلمان اداری چه سودآوری هایی اعم از جلوگیری از خروج ارز و نیز افزایش راندمان و کارائی پرسنل اداری نصیب کشور می شود آن روزها دور از انتظار نخواهد بود که بازار مبلمان اداری ایران خالی از جنس های بی کیفیت چینی شود و حتی این صنعت ( مبلمان اداری ) به صنعتی سودآور و قابل صادرات تبدیل گردد.